Το Λένινγκραντ πολιορκείται

30/8/1941: Ξεκινά η πολιορκία του Λένινγκραντ απ’ τους ναζιστές. Η πόλη θ’ αντέξει σχεδόν 900 ημέρες.

***

Μέχρι τα τέλη Αυγούστου του 1941, η Βαλτική, η Λευκορωσία και το μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας ήταν σε γερμανικά χέρια. Το ίδιο το Κίεβο έπεσε στα μέσα Σεπτεμβρίου. Στο μεταξύ, το Λένινγκραντ είχε αποκοπεί από τις κύριες πηγές ανεφοδιασμού του. Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Μγκα, ο τελευταίος συγκοινωνιακός άξονας που οδηγούσε στην πόλη, έπεσε στα χέρια των εισβολέων στα τέλη Αυγούστου. Τώρα, βαριά γερμανικά πυροβόλα και μαχητικά αεροσκάφη πλησίαζαν τη δεύτερη πρωτεύουσα της Ρωσίας, με το στόχαστρο καρφωμένο στη βιομηχανία, τον πλούτο της. Η Βέρμαχτ ήταν τόσο σίγουρη για τη νίκη της σ’ αυτό το μέτωπο, ώστε μερικά στρατεύματα στράφηκαν νότια για να κερδίσουν ένα άλλο σπουδαίο έπαθλο. Οι διαταγές του Χίτλερ έλεγαν να καταλάβουν τη Μόσχα και κατόπιν να την ανασκάψουν και να τη μετατρέψουν σε μια τεράστια λίμνη. Εκείνο το φθινόπωρο, τα γερμανικά στρατεύματα έδειχναν να βάζουν τα δυνατά τους για να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους. Στις 2 Οκτωβρίου, κατέλαβαν το Ορέλ, και μέχρι τα μέσα του μήνα είχαν πάρει τόσο την Καλούγκα στον ποταμό Όκα στα νοτιοδυτικά της Μόσχας, όσο και το Καλίνιν, το σημερινό Τβερ, στα βόρεια. Απείχαν 160 χιλιόμετρα από το Κρεμλίνο.

Οι στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού αντιμετώπιζαν την προοπτική μιας ολοκληρωτικής πανωλεθρίας. Αντίθετα, ο εχθρός τους φαινόταν σφριγηλός και αισιόδοξος. «Τα SS και οι μεραρχίες πάντσερ επιτέθηκαν με τέτοιο ενθουσιασμό, που θα έλεγες ότι δεν προέρχονταν από μήνες σκληρού πολέμου, αλλά από μακρά ανάπαυση», γράφει σε μια αλαζονική αναφορά του ο Στρατηγός Έριχ Χέπνερ, διοικητής της Ομάδας Πάντσερ 4. Οι άνδρες του είχαν μόλις κατέβει νότια από το μέτωπο του Λένινγκραντ για να ενωθούν με τις δυνάμεις του Γκουντέριαν σε κοινή εκστρατεία κατά της Μόσχας. Οι σκοτωμοί έδειχναν να ικανοποιούν την όρεξή τους για πόλεμο. «Ο αριθμός των νεκρών Σοβιετικών στρατιωτικών, ήταν μεγαλύτερος ακόμα και από τον αριθμό των αιχμαλώτων που είχαμε πιάσει», συνεχίζει ο Χέπνερ. «Κάθε νύχτα, τα χωριά εξακολουθούσαν να καίγονται, βάφοντας τα χαμηλά σύννεφα με ένα αιμάτινο κόκκινο φως».

Κάθριν Μεριντέιλ, «Ο πόλεμος του Ιβάν», εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 195-197