Το βιβλίο «Σάμγουερ in ’80sland» (εκδόσεις Ιωλκός, 2022), του Παναγιώτη Παπαϊωάννου, στην εφημερίδα «Χανιώτικα νέα», με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου που πραγματοποιήθηκε στο Χαμάμ της Οδού Κατρέ, στα Χανιά στις 28 Ιουλίου 2023. Γράφει ο Γιώργος Κώνστας.
Αναδρομή στη δεκαετία του ’80 μέσα από το βιβλίο του Π. Παπαϊωάννου
Μια επιστροφή στο παρελθόν, ένα δυναμικό flashback προσφέρει το βιβλίο του Παναγιώτη Παπαϊωάννου που το απόγευμα της Παρασκευής παρουσιάσθηκε στα Χανιά, στο “Χαμάμ” της οδού Κατρέ. Το “Σάμγουερ in ’80sland” φέρνει τον αναγνώστη σε επαφή με τις συναυλίες, τα αθλητικά και πολιτιστικά δρώμενα, το πολιτικό κλίμα, την κοινωνική ζωή της δεκαετίας αυτής.
Τι μπορεί να πει σε ένα 25-30άρη ένα βιβλίο για τη δεκαετία του ΄80 ρωτήσαμε τον συγγραφέα. «Σε ανθρώπους από 30 και κάτω υπενθυμίζει -χωρίς να διδάσκει – ότι είναι ανθρώπινη ανάγκη να εκθέτεις τον εαυτό σου στο διπλανό σου, να συζητάς, να πηγαίνεις έξω, να κουβεντιάζεις για την τέχνη, για μια ταινία, για τη μουσική, να ανταλλάσσεις τη μουσική, να την ακούς μαζί με άλλους, να πηγαίνεις σε συναυλίες. Αυτό, όχι ότι δε γίνεται σήμερα, αλλά γίνεται μηχανικά. Στα ΄80s σε μια συναυλία το μόνο που μπορούσες να σηκώσεις ήταν ο αναπτήρας. Σήμερα όλοι είναι με τα κινητά δεν βλέπει κανείς τον διπλανό του, ούτε τη συναυλία! Βλέπει πως φαίνεται ο εαυτός του στο κινητό και πως φαίνεται η συναυλία από το κινητό. Το να βάζεις ένα διαμεσολαβητή τέτοιο στην εμπειρία, δεν το βρίσκω σωστό. Εντάξει, είναι της εποχής αλλά μπορούμε να κάνουμε χωρίς αυτό. Σε ένα νέο θα έλεγα πως οι άνθρωποι την εποχή εκείνη δεν είχαν διαμεσολαβητή σε μια εμπειρία. Άσε την ψηφιακή κατάσταση λίγο κατά μέρος και έκθεσε τον εαυτό σου απέναντι στον συνάνθρωπο σου».
Μιλώντας για τη δεκαετία του ΄80 υπογράμμισε πως «δεν έχει φύγει ποτέ, με τα πρότυπα της, με τις πρώτες φορές της ήταν μια δεκαετία που για την Ελλάδα ξεκίνησαν πολλά πράγματα. Το πώς αναπτύχθηκαν και πού κατέληξαν είναι μια άλλη ιστορία. Η ικανότητα του καθενός μας να συνθέτει τα γεγονότα και να πηγαίνει προς τα πίσω και να βλέπει τη σχέση με το σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά τα πολιτισμικά πρότυπα οι μουσικές, το σινεμά, οι κινηματογράφοι, ο τρόπος που μοιράζονταν οι άνθρωποι την τέχνη, την pop κουλτούρα ίδρυσαν τη δεκαετία του ΄80 νέους κοινωνικούς θεσμούς, νέους θεσμούς επικοινωνίας. Πηγαίναμε στο σινεμά το κουβεντιάζαμε, έβγαινε ο δίσκος τον ακούγαμε, τον σχολιάζαμε, υπήρχαν υπέρ και κατά. Γίνονταν οι συναυλίες που ήταν οι πρώτες γιατί η Ελλάδα δεν ήταν κανένα μέρος συναυλιών πήγαινες με κόπο, προσδοκίες, όνειρα, ελπίδες, συναντούσες άλλους, σου έμενε αξέχαστο. Η ταλαιπωρία δεν σε ενδιέφερε την κρατούσες μαζί σου. Όσοι ήταν έφηβοι από 11 έως 20 πήγαν στα πρώτα τους πάρτι, έζησαν μοναδικά γεγονότα, το Eurobasket του ΄87, εκλογές και ανατροπή του σκηνικού. Να υπάρχει ένα κόμμα που να επαγγέλλεται την ελπίδα είχαμε τότε για πρώτη φορά μετά είδαμε τι μπορεί να κάνει αυτό το κόμμα ή ότι κανένας δεν μπορούσε να φέρει την ελπίδα πάλι. Η οικονομική και κοινωνική κατάσταση άλλαξε αρκετά γιατί άλλαξαν οι συνθήκες της αγοράς. Άνθρωποι που ήταν “στην απέξω” ενισχύθηκαν, μπορούσες να πάρεις την εφημερίδα που ήθελες από το περίπτερο όχι να την έχεις διπλωμένη μέσα σε κάτι άλλο, υπήρχε μέγα πάθος από τα γήπεδα μέχρι τις προεκλογικές συγκεντρώσεις και αυτά ήταν φαινόμενα που για πρώτη φορά τα έζησε η Ελλάδα μετά την μεταπολίτευση σε όλο τους το είναι χωρίς την ανασφάλεια, χωρίς τον κίνδυνο “να με δει ο αστυνομικός”. Όταν ήσουν έφηβος ένιωθες μια αισιοδοξία ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα γιατί υπήρχε ελευθερία, μεγαλύτερη από άλλες εποχές, πληθωρικότητα στις παραστάσεις σε μια εποχή χωρίς internet, κινητά. Ο κόσμος έβγαινε έξω πήγαινε στο party στη Βουλιαγμένη, στις συναυλίες του Λυκαβητού, στο “Ρόδον” Club που ήλθαν μεγάλα ονόματα του rock από το ΄87 και μετά, στη Ν. Φιλαδέλφεια που έπαιζαν η Tina Turner, οι Cure, οι Iron Maiden. Άνοιξε η Ελλάδα προς τα έξω».
Ο συγγραφέας τόνισε πως αντιμετωπίζει τη δεκαετία αυτή όχι νοσταλγικά αλλά με τη λογική πως «πρέπει να θυμόμαστε, σε μια εποχή που απαξιώνει τη μνήμη, τη σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν και άρα σου στερεί τις δυνατότητες να σκεφτείς τις επιλογές για το μέλλον. Πρέπει να θυμόμαστε από που ξεκίνησαν οι διαφημίσεις, τα beat, οι καλλιτέχνες, οι ζωντανές εμφανίσεις. Ήταν ένα ελληνικό φαινόμενο τότε, γιατί εμείς ήμασταν πιο πίσω από άποψη παραστάσεων και νεολαιίστικης κουλτούρας. Το προώθησε η Αμερικάνικη ποπ κουλτούρα στη λογική του “είναι καλό να είσαι απενοχοποιημένος, να βγάζεις πολλά λεφτά, να δείχνεις ωραίος και να μη νοιάζει τίποτα”. Ήταν ένα δείγμα της εποχής που ξέπεσε στα ΄90ς και ήλθε μια χειρότερη απενοχοποίηση και το είδαμε με κορύφωση το Χρηματιστήριο το ότι “δεν πρέπει να δουλεύεις, να βγάζεις πολλά λεφτά και να μην σε νοιάζει κανένας” και αυτό έχει να κάνει με το ότι “στραβοχωνέψαμε” τη δεκαετία του ΄80». Για το βιβλίο μίλησαν οι ραδιοφωνικοί παραγωγοί Α. Σταματάκης και Ρ. Μπαρμπουδάκη, η παρουσίαση έγινε στο πλαίσιο του Chania Rock Festival.
Πηγή: Χανιώτικα νέα
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.