Πραξικόπημα 21ης Απριλίου 1967

21/4/1967: Ξημερώνει η αποφράδα μέρα του πραξικοπήματος της χούντας. Από τις πρώτες ενέργειες των συνταγματαρχών οι συλλήψεις ανθρώπων των Τεχνών.

 

Προτεινόμενα βιβλία από τις εκδόσεις Ιωλκός σχετικά με το πραξικόπημα:

Μαρτυρία από το ματωμένο φοιτητικό κίνημα (1967-1974) (εκδόσεις Ιωλκός, 2021), Λουκάς Θ. Αποστολίδης

Η επανέκδοση του παρόντος έργου έχει ως στόχο, πέραν από την ιστορικότητα των γεγονότων, να μοιρασθεί τα προτάγματα και τα συναισθήματα των νέων εκείνης της εποχής με τη σημερινή γενιά των «μασκοφόρων» και του ψηφιακού κόσμου.

Ο ιστορικός θα τοποθετήσει εκείνα τα γεγονότα στο μεγάλο λεύκωμα της ελληνικής ιστορίας. Γι’ αυτό ο αφηγητής δεν υποκύπτει στον πειρασμό να σχολιάσει την επικαιρότητα, σχετικά με τις αντιλήψεις για τα μηνύματα του Πολυτεχνείου. Θέλει μονάχα ο αναγνώστης να συναισθανθεί τ’ ακούσματα εκείνης της εποχής, μέσ’ από των νέων την ορμή και τον αγώνα. Με τα νοήματα του χθες να δώσει νέο περιεχόμενο στις λέξεις: «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία». Τα μηνύματα εκείνης της γενιάς παραμένουν επίκαιρα. Η ματιά τους βλέπει σταθερά στο μέλλον.

Ο δρόμος για την κατάκτηση και διατήρηση των μηνυμάτων δεν είναι ανθόσπαρτος. Είναι δρόμος δύσκολος, αλλά δυνατός. Χρειάζεται μόνο οι σκέψεις να γίνονται πράξεις.

***

21η του Απρίλη 1967. Σκιές μέσα στη νύχτα που γίνονται ένα με το σκοτάδι. Συλλήψεις μέσα στο σκοτάδι, κυνηγητά στους δρόμους, το σίδερο και το ατσάλι, τα όπλα είχαν το λόγο. Οι σάρκες αδύναμες να συγκρατήσουν το πύρινο μολύβι, ματώνουν και η νύχτα έγινε εφιαλτική. Τα σχέδια των πατρώνων έμπαιναν σε εφαρμογή… Η βία πανηγύριζε.

Τρεις σκοτεινές μορφές ξεπήδησαν μέσα από το σκοτάδι για να φέρουν την ντροπή, τη βία και το ξεπούλημα της Ελληνικής φυλής. Ο κόσμος ξύπνησε το πρωί και έτριβε τα μάτια του σαν άκουσε για εθνοσωτήριο επανάσταση. Οι αναρχικοί, οι γείτονες που φώναζαν «ΖΗΤΩ Ο ΔΗΜΟΣ», καθηγητές, γιατροί, δικηγόροι, χωριάτες και αγράμματοι· μαντρώθηκαν σαν τα πρόβατα στο μαντρί και έγιναν το κοπάδι, η μάζα που έπρεπε να περάσει στο σφαγείο.

Οι ένοπλες δυνάμεις, ή καλύτερα οι τρεις σκοτεινές μορφές παρέταξαν τα όπλα μέσα στη νύχτα και ο Δανός σκύλος εξαγριώθηκε, άρχισε να γαβγίζει γιατί κάποιος λεκές είχε λερώσει τη βαριά αξιοπρεπή του γούνα! Γάβγιζε μόνο γάβγιζε, όπως και πολλοί άλλοι γάβγισαν τις τρεις σκοτεινές μορφές, αλλά δε δάγκωσαν και άφησαν το λαό απροστάτευτο στα σκοτεινά σχέδια της νύχτας. Άφησαν το μέλλον να γραφεί μέσα στη νύχτα.

Η μέρα είδε τανκς στους δρόμους και άκουσε κωδωνοκρουσίες και ομιλίες για σωτηρία, σωτηρία του λαού και των ιδανικών της πατρίδας μας. Ο λαός παραδόθηκε, παραδόθηκε χωρίς αντίσταση σ’ αυτήν τη ξενοκίνητη λαίλαπα γιατί δεν ήξερε, γιατί δεν τον είχαν διδάξει να ξέρει. Η εξυγιαντική πολιτική άρχισε το έργο της, οι εξορίες και τα βασανιστήρια έκαναν την αρχή. Από τη μία μεριά το ξήλωμα και η διάλυση και από την άλλη το ράψιμο και το ανέβασμα.
Ο λαός έγινε θεατής, ανίκανος να λάβει μέρος για να υποστεί τις δοκιμασίες αργότερα. Άλλοι φέρνουν την ευθύνη και άλλοι πληρώνουν. Τα στρατευμένα νιάτα υπηρετώντας την πατρίδα υπηρετούσαν τα σχέδια των γαλονάδων ασυναίσθητα και καμάρωναν μην ξέροντας γιατί…

«Μαρτυρία από το ματωμένο φοιτητικό κίνημα (1967-1974)», Λουκάς Θ. Αποστολίδης, εκδ. Ιωλκός, σελ 27-28.

 

***

Από τον ΙΔΕΑ στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου (εκδόσεις Ιωλκός, 2003), Γιώργος Καράγιωργας

 

***