Ο συγγραφέας Χρήστος Θ. Παπαδημητρίου μένει σπίτι, διαβάζει και προτείνει τα βιβλία των εκδόσεων Ιωλκός:
Ο πόλεμος στον κόσμο (2 τόμοι) Ο συγγραφέας, Νάιαλ Φέργκιουσον, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο 20ός αι. υπήρξε ο «Αιώνας του μίσους», για την ανθρωπότητα. Με το παρόν έργο του διεισδύει στα βαθύτερα αίτια τα οποία κατέστησαν αυτήν την ιστορική περίοδο ως την πλέον αιματηρή για το ανθρώπινο είδος από την πρώτη εμφάνισή του στη Γη.
Ο 20ός αι. κυριαρχήθηκε από δύο Παγκόσμιους Πολέμους, εκατοντάδες άλλες μικρότερες διακρατικές περιφερειακές συγκρούσεις και εμφύλιες διαμάχες, καθώς και από μία σειρά –ψυχρά οργανωμένων και σχεδιασμένων από κεντρικούς κρατικούς φορείς– πληθυσμιακών εξολοθρεύσεων (εθνοκαθάρσεων). Ο ίδιος αιώνας «κληροδότησε» στο διάδοχό του, τον 21ο, το βάρος της ανατροπής του κυριότερου δημιουργήματος των αστικών επαναστάσεων, αλλά και της λεγόμενης βιομηχανικής επανάστασης: Του εθνικού κράτους. Αν για την κατάρρευση και τη διάλυση των πολυεθνικών αυτοκρατοριών χύθηκαν τόσοι ποταμοί αίματος, πόσο αίμα άραγε θα πρέπει να χυθεί προκειμένου να επιτευχθεί η διάσπαση του πυρήνα του εθνικού κράτους;
Το βιβλίο «Ο πολέμος στον κόσμο» εξηγεί πώς η τεράστια πνευματική, τεχνολογική, οικονομική και κοινωνική πρόοδος του 20ού αι. χρησιμοποιήθηκε σε μέγιστο βαθμό για αθέμιτους σκοπούς και κυρίως για τη «βιομηχανοποίηση» των γενοκτονιών και της διάλυσης κρατών. Η έρευνα του Φέργκιουσον, με το σπινθηροβόλο της πνεύμα, οδηγεί τα βήματα του αναγνώστη από το γκουλάγκ της σιβηρικής στέπας στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης των πεδιάδων της Πολωνίας, από τους δρόμους του Σεράγεβου στις αμμουδιές της ιαπωνικής Οκινάουα, από τις αποβάθρες της φλεγόμενης Σμύρνης στα πεδία θανάτου των Ερυθρών Χμερ της Καμπότζης.
Το βιβλίο είναι γεμάτο καινοφανείς απαντήσεις που μεταμορφώνει εντελώς το μέχρι τώρα γνωστό πεδίο της ιστοριογραφικής έρευνας. Το κείμενο συνοδεύεται από πλούσια εικονογράφηση και χαρτογράφηση, αναλυτικό ευρετήριο κύριων ονομάτων και όρων, καθώς και πρόσφατα ενημερωμένη διεθνή βιβλιογραφία.
Ο ξεχασμένος στρατιώτης | Το βιβλίο αποτελεί την εξαιρετική μαρτυρία του Guy Sajer για τις πολεμικές εμπειρίες του κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Δεν είχε κλείσει καλά καλά τα δεκαεπτά, όταν τον Ιούλιο του 1942 φόρεσε τη στολή της Βέρμαχτ. Λόγω της νεαρής ηλικίας του στρατολογείται στα αποσπάσματα ασφαλείας των σιδηροδρόμων. Το Νοέμβρη του ίδιου έτους, θα γνωρίσει τον αδυσώπητο χειμώνα στις ρωσικές στέπες. Ο Sajer αντιλαμβάνεται νωρίς πως ο πόλεμος δεν είναι προσωπική υπόθεση και πως η επιβίωση μες στο ρωσικό χειμώνα είναι από μόνη της μάχη. Τον αληθινό πόλεμο, αυτόν του μαχητή της πρώτης γραμμής του μετώπου, θα τον ανακαλύψει στην επίλεκτη μεραρχία Gross-Deutschland, με τις δυνάμεις της οποίας, απ’ το καλοκαίρι του 1943, θα λάβει μέρος στις πιο συγκλονιστικές μάχες του Ανατολικού Μετώπου, την περίοδο που ο Γερμανικός Στρατός αρχίζει να υποχωρεί υπό την πίεση των Σοβιετικών.
Απ’ το Κουρσκ έως το Χάρκοβο, περνώντας ατέλειωτα μερόνυχτα μες στη λάσπη και το χιόνι, κάτω απ’ το εφιαλτικό σφυροκόπημα του ρωσικού Πυροβολικού, αντιμέτωπος με τα κύματα εφόδου ενός εχθρού που διαθέτει ισχυρότερο εξοπλισμό και δεν ανησυχεί για τις απώλειες, ο Sajer θα ζήσει την κόλαση. Η μάχη του Μπιέλγκοροντ και το πέρασμα του ποταμού Δνείπερου αποτελούν δυο απ’ τα συγκλονιστικότερα σημεία της αφήγησης του συγγραφέα. Ακολουθεί η υποχώρηση της επίλεκτης μεραρχίας, η οποία θα δράσει απ’ τη Ρουμανία και τα Καρπάθια μέχρι την Πολωνία σε μια σειρά από απελπισμένες μάχες οπισθοφυλακής.
Στη διάρκεια του χειμώνα 1944-45, ο Sajer και οι συμπολεμιστές του παίρνουν μέρος στον απεγνωσμένο αγώνα που δίνουν οι Γερμανοί στην Ανατολική Πρωσία. Θα δράσουν στο Μέμελ, όπου η φρίκη αγγίζει τον παροξυσμό και στο Ντάνστιχ, με τη μαζική έξοδο του γερμανικού άμαχου πληθυσμού των ανατολικών περιοχών.
Δεν υπάρχει αντίστοιχη περιγραφή του τραγικού πολέμου στη Ρωσία μ’ αυτήν του Ξεχασμένου στρατιώτη. Αυτό που την κάνει να ξεπερνά σε φρίκη και σε μεγαλείο ό,τι άλλο γράφηκε, δε βρίσκεται μόνο στο γεγονός ότι ο συγγραφέας έζησε πραγματικά τα όσα μάς μεταφέρει ή ότι κάτω απ’ την πένα του οι λέξεις ψύχος, πείνα, πυρετός, αίμα ή τρόμος αποκτούν τη χροιά και τη φοβερή δύναμη της πραγματικότητας. Κυρίως οφείλεται στην ικανότητα του Sajer να διεισδύει και να καθιστά ορατά με κάθε λεπτομέρεια τα πράγματα, που ξέρει να περιγράφει μ’ έναν τρόπο που καθηλώνει.
Γκουλάγκ, η αληθινή ιστορία –Βραβείο Πούλιτζερ 2004–
***
Γκουλάγκ –ο τεράστιος αριθμός σοβιετικών στρατοπέδων συγκέντρωσης– ήταν ένα σύστημα καταστολής και τιμωρίας. Η συγγραφέας Αν Άπλμπαουμ με το βιβλίο της «Γκουλάγκ – Η αληθινή ιστορία» (εκδόσεις Ιωλκός, 2009) παρουσιάζει χρονολογικά την ιστορία των στρατοπέδων, καθώς και τη λογική που φαινόταν να διέπει τη δημιουργία, την επέκταση και τη διατήρησή τους.
Ιστορικό πλαίσιο
Το Γκουλάγκ άρχισε να εφαρμόζεται για πρώτη φορά το 1918, μετά τη Ρωσική Επανάσταση. Το 1929, ο Στάλιν αποφάσισε να επεκτείνει το σύστημα των στρατοπέδων, όχι μόνο για να χρησιμοποιήσει τα καταναγκαστικά έργα των κρατουμένων, προκειμένου να επιταχύνει την εκβιομηχάνιση της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και για να εκμεταλλευτεί τις φυσικές πλουτοπαραγωγικές πηγές των απέραντων, ακατοίκητων σχεδόν και απομακρυσμένων βόρειων περιοχών της χώρας.
Στο τέλος της δεκαετίας του ’30, στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας βρίσκονταν και στις 12 ζώνες ώρας της Σοβιετικής Ένωσης. Το σύστημα συνέχισε να εξαπλώνεται στη διάρκεια του πολέμου, φτάνοντας το αποκορύφωμά του μόνο στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Από το 1929 μέχρι το θάνατο του Στάλιν, το 1953, περίπου 18.000.000 άνθρωποι πέρασαν από το αχανές αυτό δίκτυο στρατοπέδων. Από αυτά τα 18.000.000, υπολογίζεται ότι περίπου 4.500.000 άνθρωποι δεν επέστρεψαν ποτέ στις εστίες τους.
Το βιβλίο
Το Γκουλάγκ μετατράπηκε με τον καιρό σ’ ένα σχεδόν αυτόνομο οργανισμό, με δικούς του νόμους, συνήθειες, πνευματική παραγωγή, παραδόσεις, αργκό και σύστημα ηθικών κανόνων. Σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου και σε κάθε θέμα που πραγματεύεται, η συγγραφέας εξετάζει πώς ήταν η ζωή μέσα στο πλαίσιο αυτού του φρικιαστικού συστήματος, πώς εργάζονταν οι κρατούμενοι, πώς κατάφερναν να επιβιώσουν. Ερευνά τους φρουρούς και τους δεσμοφύλακες, τη φρίκη των μεταγωγών μέσα σε άδεια βαγόνια μεταφοράς ζώων, την παράξενη φύση των συλλήψεων και των προσαγωγών των κατηγορουμένων στη δικαιοσύνη που γίνονταν στη Σοβιετική Ένωση, τον αντίκτυπο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τις σχέσεις ανάμεσα σε διαφορετικές εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες, τους δραπέτες, όπως επίσης και τις ασυνήθιστες για τα δεδομένα της εποχής εξεγέρσεις που σημειώθηκαν τη δεκαετία του 1950.
Καταλήγοντας, εξετάζει το ενοχλητικό ερώτημα, γιατί το θέμα του Γκουλάγκ συνέχισε να καλύπτεται με το πέπλο του μυστηρίου στην ιστορική μνήμη τόσο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης όσο και της ίδιας της Δύσης.
Η έκδοση, μία από τις πολλές ιστορικές των εκδόσεων Ιωλκός, περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό, διεθνή βιβλιογραφία και ευρετήριο.
Επίσης, η ελληνική έκδοση έχει λάβει παρουσιάσεις και κρίσεις από τον ελληνικό Τύπο (Γ. Π. Μαλούχος, «Το Βήμα», 14/3/2010).
***
Χρήστος Θ. Παπαδημητρίου
Ο Χρήστος Θ. Παπαδημητρίου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή Αθηνών, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, στο Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Σπουδών του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών (ULΒ) και απέκτησε το διδακτορικό του δίπλωμα στο Δημόσιο Δίκαιο. Από το 1996 ασχολείται επαγγελματικά με τη δικηγορία, ενώ σήμερα είναι και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Paris Nord (Paris 13). Γνωρίζει αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και ισπανικά. Έχει συγγράψει πληθώρα μελετών και επιστημονικών άρθρων δημοσιευμένων σε νομικά περιοδικά.
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.