28/6/1919: Τερματίζεται ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με τη Συνθήκη των Βερσαλιών. Θα κοστίσει στην ανθρωπότητα εκατομμύρια ζωές.
***
Συνθήκη των Βερσαλιών
Η πραγματικότητα ήταν πως οι οικονομικές συνέπειες της Συνθήκης των Βερσαλιών ήταν πολύ λιγότερο σοβαρές για τη Γερμανία απ’ ό,τι ισχυρίζονταν οι Γερμανοί και ο Κέινς. Εκτός από τις ΗΠΑ, όλες οι εμπόλεμες χώρες είχαν βγει από τον πόλεμο με βαριές απώλειες στα κεφάλαιά τους. Τα συνολικά ποσά που όφειλαν οι μελλοντικοί αποδέκτες των επανορθώσεων προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούσαν, ήδη, σε περίπου 40 δισεκατομμύρια χρυσά μάρκα. Παρομοίως, η ναυτιλία της Γερμανίας δεν ήταν η μοναδική που είχε υποστεί ζημιές: Οι συνολικές απώλειες της παγκόσμιας ναυτιλίας κατά τη διάρκεια του πολέμου (το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προκλήθηκε από τη Γερμανία) ανερχόταν συνολικά σε περισσότερα από 15 εκατομμύρια τόνους. Σε κάθε περίπτωση, η σημασία αυτών των χαμένων εσόδων δεν πρέπει να μεγαλοποιείται.
Η ναυτιλία, συγκεκριμένα, είχε αποκατασταθεί γρήγορα. Βραχυπρόθεσμα η παγκόσμια οικονομία ευδοκιμούσε, καθώς οι επιχειρηματίες έσπευσαν να αντικαταστήσουν τα αποθέματά τους και τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις που είχαν απαξιωθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου και, όπως οι εμπορικοί δεσμοί, έτσι και τα πολεμικά πλοία και τα υποβρύχια είχαν αποκατασταθεί. Το 1920 το Διεθνές Εμπόριο είχε επανέλθει στο 80% του προπολεμικού επιπέδου του. Η νομισματική επέκταση που γεννήθηκε από την πολεμική οικονομία τροφοδότησε αυτή την απότομη άνοδο. Το Καθαρό Εθνικό Προϊόν της Γερμανίας αυξήθηκε, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, κατά 10% το 1920 και κατά 7% το 1921. Αν και η γεωργία της εξακολουθούσε να βρίσκεται σε μαρασμό, οι δείκτες της βιομηχανικής παραγωγής δείχνουν μια απότομη ανοδική τάση: 46% το 1920 και 20% το 1921, με μερικές βιομηχανίες (κυρίως ναυπηγικές και άνθρακα) να γνωρίζουν ιδιαίτερα γρήγορη ανάπτυξη.
Στο εξωτερικό, αυτός ο συνδυασμός γρήγορης ανάπτυξης και αδύναμης ισοτιμίας συναλλάγματος φαινόταν αντιφατικός και προκαλούσε διάθεση για σπέκουλα. Ως αποτέλεσμα, το γερμανικό εμπορικό έλλειμμα μεταξύ του 1919 και του 1920 χρηματοδοτήθηκε όχι από ευρείας κλίμακας εξωτερικά δάνεια, αλλά από πολυάριθμες μικρής κλίμακας αγορές χάρτινων μάρκων από ξένους.
Niall Ferguson, «Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος», εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 730-731.
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.