Η συγγραφέας Βάσω Σπηλιοπούλου στην εφημερίδα «ΕΦΣΥΝ» (12.07.2023, επιμ.: Μισέλ Φάις) για τη συλλογή διηγημάτων της, «Κόκκινο κουκούλι» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023).
Το πρώτο βιβλίο μου διαφέρει σημαντικά από το δεύτερο
Η Βάσω Σπηλιοπούλου απέναντι σ’ ένα ερωτηματολόγιο που επιχειρεί να ψηλαφίσει, εντός κι εκτός αφηγηματικής επιφάνειας, διαθέσεις, εμμονές, αναγωγές.
Δέκα ερωτήσεις, περισσότερο αφορμές και σπινθήρες για μια συνομιλία, ανάμεσα σ’ έναν επίμονο αναγνώστη κι ένα πρόσωπο της γραφής.
● Γράφετε συνεχώς το ίδιο βιβλίο ή στο έργο σας εντοπίζετε τομές και ασυνέχειες;
Δεν έχω γράψει πολλά βιβλία ώστε να έχω μια εμπεριστατωμένη άποψη, αλλά θεωρώ πως το πρώτο βιβλίο μου διαφέρει σημαντικά από το δεύτερο. Στις «Ασύμβατες διαδρομές» κυρίαρχη μορφή είναι ο γέρος αφηγητής, εκπροσωπώντας την Ελλάδα του 1930-1960, ενώ στο «Κόκκινο κουκούλι», που εκδόθηκε πρόσφατα, ακούγονται δυνατά οι φωνές των γυναικών.
● Εκτός από τη λογοτεχνία, τι άλλο καθορίζει και φωτίζει το έργο σας;
Πιστεύω οι σπουδές μου στη Φυσική και στο θέατρο. Κι ενώ το θέατρο είναι μια άλλη μορφή τέχνης, η επιστήμη δουλεύει με αιτία και αποτέλεσμα, με ορθολογισμό. Πόσο μπορούν να συνυπάρχουν; Η Θεωρία της σχετικότητας, πάντως, και η Κβαντομηχανική ξεπερνούν και την πιο τολμηρή φαντασία.
● Υπάρχει κάποιο βιβλίο που βιαστήκατε να το παραδώσετε στον εκδότη σας και κάποιο άλλο που το απωθείτε, το «φοβάστε» μέχρι σήμερα;
Αυτό που ξέρω με βεβαιότητα είναι πως όταν παρέδωσα τα κείμενα των βιβλίων μου στον εκδότη, είχα μετά την εντύπωση ότι βιάστηκα και πως χρειάζονταν ακόμα περισσότερη επιμέλεια. Δε νομίζω ότι «φοβάμαι» και απωθώ κάτι από τα γραπτά μου.
● Τρεις τίτλοι βιβλίων που σας σφράγισαν, στο πέρασμα του χρόνου, εντός κι εκτός κειμένου.
«Το υπόγειο» του Ντοστογιέφσκι που ως έφηβη με συγκλόνισε, ανοίγοντας μπροστά μου τον κόσμο της λογοτεχνίας, «Το συμπόσιο» του Πλάτωνα, όπου εκτίμησα ότι η αρχαία σκέψη είναι ολοζώντανη και πάλλουσα και η «Συγχρονικότητα» του Καρλ Γιουγκ, ως αντίπαλο δέος στην αρχή της αιτιότητας.
● Υπάρχουν αρνητικές κριτικές που σας βοήθησαν και θετικές που υπομειδιάσατε;
Δεν έχω πάρει τόσες κριτικές, αλλά κάθε καλοπροαίρετη άποψη είναι αποδεκτή. Φωτίζεται το λογοτεχνικό έργο από διαφορετικές γωνίες.
● Υπάρχει κάποιος παλαιότερος και κάποιος νεότερος Έλληνας συγγραφέας που σας έλκει η γραφή του;
Πόσο παλιός; Όπως ο Παπαδιαμάντης ή ο Ροΐδης; Μου αρέσει ο Ταχτσής, ο Βαλτινός, η Καρυστιάνη, ο Χατζηγιαννίδης και πολλοί άλλοι.
● Σήμερα, υπάρχουν λογοτεχνικές συντροφιές που διαμορφώνουν το πνευματικό κλίμα της εποχής;
Το πνευματικό κλίμα, παρότι δεν είναι κυρίαρχο στην εποχή μας –ο υλισμός και η κατανάλωση αντιστρατεύονται κάθε πνευματικότητα– υπάρχει και επηρεάζεται σε έναν βαθμό από λογοτεχνικές συντροφιές. Όχι όσο έντονα γινόταν παλιότερα, ούτε από μια κλειστή παρέα λογοτεχνών που γνωρίζονται και ανταλλάσσουν ιδέες και απόψεις, αλλά από ένα ευρύτερο πλέγμα ανθρώπων της γραφής που αλληλεπιδρούν.
● Για ποιο λόγο η παρουσία της ελληνικής λογοτεχνίας, εκτός συνόρων, είναι τόσο νωθρή και αποσπασματική;
Ίσως τα θέματα που διαπραγματεύονται οι Έλληνες συγγραφείς να μην τραβούν το ενδιαφέρον των ξένων, μια και συχνά αναφέρονται σε κλειστές κοινωνίες, με περιορισμένου βεληνεκούς προβλήματα.
● Η πολιτική συγκυρία, εντός και εκτός της χώρας, αλλά και η γλώσσα και ο τρόπος της ενημέρωσης αγγίζουν το συγγραφικό εργαστήρι σας;
Η γενικότερη πολιτική συγκυρία, εθνική και παγκόσμια, ο τρόπος ζωής, ο σύγχρονος τρόπος ενημέρωσης και η γλώσσα όπως διαμορφώνεται, επηρεάζουν ασφαλώς τόσο την προσωπική μου ζωή όσο και τα εκφραστικά μου μέσα.
● Σας απασχολεί αν, μετά θάνατον, θα σας θυμούνται μέσα από το έργο σας;
Όχι δεν με απασχολεί αν θα με θυμούνται ή όχι. Αν η δική μου καταγραφή της εποχής που ζω σημαίνει κάτι για τους ανθρώπους του μέλλοντος, ας σωθεί. Αλλιώς ας χαθεί το έργο μου στο πέρασμα του χρόνου όπως χάνεται κάθε τι θνητό.
Η Β. Σπηλιοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσικές Επιστήμες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και, ταυτόχρονα, θέατρο στη θεατρική Σχολή Σταυράκου. Τη διετία 2000-2002, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Διαπανεπιστημιακό Πρόγραμμα του Καποδιστριακού, στο Τμήμα Βασικής και Εφαρμοσμένης Γνωσιακής Επιστήμης. Εργάστηκε ως καθηγήτρια στη Μέση Εκπαίδευση. Έχει εκδώσει δυο πεζογραφικά βιβλία «Ασύμβατες διαδρομές» (2019) και «Κόκκινο κουκούλι» (2023) από τις εκδόσεις Ιωλκός. Ποιήματα και διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά.
Πηγή: ΕΦΣΥΝ