Διονύσιος Σολωμός

9/2/1857: Φεύγει από τη ζωή ο εθνικός μας ποιητής, Διονύσιος Σολωμός, βυθίζοντας σε πένθος όλον τον Ελληνισμό.

«Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη, / κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα, / και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους, / ανάκουστος κελαηδισμός και λιποθυμισμένος…»

Διονύσιος Σολωμός, «Παγκόσμια Ποίηση», επιμ. Ελένη Β. Πίππα, τόμ. ΙΙ, εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 30.

***

Εθνικός ποιητής

Εθνικός ποιητής. Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο. Ο πατέρας του ήταν ο Κόμης Νικόλαος Σολωμός και μητέρα του η Αγγελική Νίκλη, υπηρέτρια στο σπίτι του, με την οποία συνέζησε έντεκα χρόνια και την παντρεύτηκε την παραμονή του θανάτου του. Απέκτησε δύο παιδιά μαζί της. Πολύ πλούσιος ο Κόμης Σολωμός (η Βενετία τού είχε παραχωρήσει το μονοπώλιο του καπνού), θα αφήσει μεγάλη περιουσία στους γιους του Διονύσιο και Δημήτριο.

Αν και νόθο τέκνο στην αρχή, ο Διονύσιος Σολωμός είχε όλα τα προνόμια της αριστοκρατικής καταγωγής του και ανατράφηκε σαν όλα τα αρχοντόπουλα της Ζακύνθου, παίρνοντας δηλαδή μόρφωση Ιταλική. Ο πατέρας του είχε δηλώσει στη διαθήκη του ότι τ’ αγαπούσε σαν νόμιμα παιδιά του. Έτσι ο ποιητής δεν είχε κανένα αίσθημα μειονεξίας στην παιδική του ηλικία, όπως συνήθως γίνεται με τα νόθα παιδιά. Από την άλλη μεριά, η λαϊκή καταγωγή της μητέρας του θα τον επηρεάσει, θα αγαπήσει την παράδοση και τη μυθολογία και αυτό θα σφραγίσει την προσωπικότητά του. Επιρροή μεγάλη θα ασκήσει και ο δάσκαλός του, ιερωμένος Don Santo Rossi, εξόριστος από την πατρίδα του για τις φιλελεύθερες ιδέες του.

Το 1808, σε ηλικία δέκα ετών, ένα χρόνο πριν το θάνατο του πατέρα του, ο Σολωμός συνοδευόμενος από τον Santo Rossi θα πάει στην Ιταλία, πρώτα στο Λύκειο της Κρεμόνας, ύστερα στο Πανεπιστήμιο της Παβίας, όπου σπούδασε Φιλολογία και Νομικά. Η μόρφωσή του ως προς την κλασική και σύγχρονη φιλολογία υπήρξε σοβαρή. Στην Ιταλία εκδήλωσε την πρώιμη ποιητική του κλίση και γνωρίστηκε με φημισμένους ποιητές της εποχής, κυρίως με το διάσημο Ιταλό κλασικιστή Vincenzo Monti. Το 1818, ύστερα από δέκα χρόνια σπουδές στην Ιταλία, ο Σολωμός, είκοσι χρόνων, επιστρέφει στη Ζάκυνθο, όπου συχνάζει στους κύκλους των μορφωμένων ανθρώπων του νησιού. Θα εξακολουθήσει να γράφει ποιήματα στα Ιταλικά, ειδυλλιακού περιεχομένου, που μετά το 1827 ξεχωρίζουν για τη θεματική σοβαρότητα και τεχνική τους.[…]

Απομόνωση

Από το 1828 εγκαταστάθηκε στην Κέρκυρα όπου ήταν ο αρχηγός φιλολογικού κύκλου. Κατά την παραμονή του στην Κέρκυρα, απ’ όπου δε θα φύγει μέχρι το θάνατό του, τη ζωή του θα ταράξει μια οικογενειακή δίκη (1833) όταν θα στραφεί κατά του ετεροθαλούς αδελφού του Γιάννη Λεονταράκη, από το δεύτερο γάμο της μητέρας του, ο οποίος θα ισχυρισθεί ότι είναι γιος του Κόντε Σολωμού και θα απαιτήσει κληρονομιά. Είναι μια υπόθεση δολιότητας, που θα αναγκάσει τον ποιητή και τον αδελφό του Δημήτριο να αμυνθούν μέχρι τη δικαίωσή τους. Ο Διονύσιος Σολωμός θα τραυματισθεί ψυχικά από την οικογενειακή αυτή υπόθεση, γιατί και η μητέρα του, που τη λάτρευε, είχε ενθαρρύνει αυτή την άδικη επίθεση. Ο ποιητής θα οδηγηθεί σε μεγάλη και τραγική απομόνωση· ένα όμως είναι σημαντικό, το έργο του δεν επηρεάζεται, εξακολουθεί να είναι δημιουργικός.[…]

Στα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής τού ποιητή παρατηρούμε μια όψιμη ποιητική ανθοφορία με έργα και σχεδιάσματα μεγάλης δυναμικής. Ανάμεσά τους το πιο σημαντικό είναι Ο «Πόρφυρας», ποίημα κατ’ εξοχήν υψηλό. Πρόκειται για έναν «πόρφυρα» όπως αποκαλούν τον καρχαρία στην Κέρκυρα που κατασπάραξε έναν στρατιώτη που κολυμπούσε. Ο Σολωμός δράττεται του περιστατικού αυτού για να εξυμνήσει τη γοητεία της φύσης, αλλά συγχρόνως να αναφερθεί στην «αλόγιστη ανήμερη δύναμή της», που συμβολίζεται με το θαλάσσιο τέρας. Ο Σολωμός συγκέρασε στο έργο του ρομαντισμό και φιλοσοφικό στοχασμό, τη νόηση και το αίσθημα. Έζησε την ατμόσφαιρα του αγωνιζόμενου έθνους και εμπνεύστηκε μεγάλα ποιήματα απ’ αυτό. Πολέμησε το περιττό, το στόμφο, επεδίωξε τη μουσική πλαστικότητα και την ιδεαλιστική πνοή. Ο λυρισμός του είναι γεμάτος φως. Το σπουδαιότερο, όμως, από όλα είναι ότι ασπάστηκε τη Δημοτική Γλώσσα και αγωνίστηκε να την κάνει «μουσική».

Ελένη Β. Πίππα, «Παγκόσμια Ποίηση» (Τόμος B’), εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 18-21

Κλείσιμο
Κλείσιμο
Καλάθι (0)

Κανένα προϊόν στο καλάθι σας. Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.