Κριτική του Σωτήρη Νούσια για την ποιητική συλλογή «Άρρηκτες φρυκτωρίες» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023), του Γιάννη Ξέστερνου, δημοσιευμένη στο Τεύχος 70, Άνοιξη – Καλοκαίρι 2024, του περιοδικού Μανδραγόρας.
Γιάννη Ξέστερνου, Άρρηκτες Φρυκτωρίες, Ποίηση, εκδ. Ιωλκός, 2023, σελ 48
Ο Γιάννης Ξέστερνος στην πρώτη του ποιητική συλλογή καλεί τους αναγνώστες σε ένα ποιητικό ταξίδι με άρμα αισθήσεις και εμπειρίες, πολιτικό και φιλοσοφικό στοχασμό, λογοτεχνικούς ήρωες (Καμύ, Ελύτης, Έλιοτ, Πλάθ, Ντίκινσον, Καββαδίας, Δ.Ι. Αντωνίου) αλλά και καλλιτέχνες από τον κόσμο της ζωγραφικής (Βίνσεντ βαν Γκογκ). Εκκινώντας από τον βαθύ πυθμένα του δικού του υποσυνείδητου (Είμαι εδώ;/ Οι αισθήσεις μου, η μνήμη μου, συγχέονται, «Βιέννη- Αθήνα» σελ. 41) μας ξεναγεί στην ποίησή του μέσω των συμβολισμών, των υπαινικτικών, αφαιρετικών και έντονα υποδηλωτικών ποιημάτων του.
Οι άνθρωποι της τέχνης που προαναφέρθηκαν δίνουν υλικό στην προσπάθειά του (Πότε πια δε θα είναι μόνος/ θα τον συντροφεύουν/ όλοι οι ήρωες των λογοτεχνικών έργων, «Ανθολόγιο» σελ. 11). Γράφει με μια πρωτοφανέρωτη αγωνία όλα όσα αγγίζουν τη γενιά του (βλ. «Κύριοι Αλέξανδροι», σελ. 30). Εμφανίζεται υποδόρια επικριτικός απέναντι σε κάθε είδους κατεστημένο («Καλλιόπη», σελ 38). Στηλιτεύει την κοινωνική αδικία («Γυμνασιόπαιδο», σελ. 31 και «Κούρσα Σταδιοδρομίας», σελ. 14).
Ο Ξέστερνος κρατά την μπαγκέτα των παρηχήσεων («Κάνε μου μπα», σελ. 26) και του δικού του μονολογικού και εσωτερικού ρυθμού («Περί Θείου χρόνου», σελ. 39). Η ποίησή του διαπνέεται από τα στοιχεία της ανοικείωσης αλλά και του μεταμοντερνισμού («Ένας Μάρκο Πόλο στο σώμα σου», σελ. 12 και «Δούρειος Ίππος», σελ. 35) κατά τέτοιον τρόπο ώστε ο αναγνώστης να βυθιστεί μαζί με τον ποιητή στην κολυμβήθρα της ποίησης ενός τρόπον τινά «ετερόκλητου-ανοίκειου» ποιητικού έργου. Να εξέλθει αποκαθαρμένος για να μπορέσει να αντικρύσει μια ποιητική ουσία δίχως το πλήθος των προσδιορισμών και των στοιχείων που την καθιστούν επαναλαμβανόμενη και αυτοαναφορική.
Μια ποιητική ουσία που έχει εξαχθεί από την βαθιά τήξη ανομοιογενών ποιητικών ορυκτών μεταλλευμάτων τα οποία σμιλεύτηκαν για χρόνια στο «ποιητικό εργαστήρι» του ποιητή με απώτερο σκοπό και στόχο να γίνει η «Συνάντηση με το φως ενός κεριού» της γραφής που θα οξύνει το πνεύμα του αναγνώστη βοηθώντας τον παράλληλα, μέσω της αισθητικής και παιδευτικής καλλιτεχνικής δημιουργίας ενός ποιητικού έργου, να απεγκλωβιστεί από τη σκληρή καθημερινή του πραγματικότητα.
Ως προς το περιεχόμενο της παρούσας συλλογής και τη διακειμενικότητα που τη διέπει έχει σημασία να τονιστεί ότι παρότι τα ποιήματα δε χαρακτηρίζονται από τα στοιχεία της παραδοσιακής γραφής (ομοιοκαταληξία, ρυθμός) έχουν έναν ιδιαίτερο τόνο μια ποιητική γλώσσα που αρέσκεται στα αντιθετικά δίπολα (τα λύτρα της διογέννητης ομορφιάς, «Δούρειος Ίππος», σελ. 35), τη χρήση διακριτών εικόνων, συμβόλων, μυθικών προσώπων, συνθέτοντας ένα ποιητικό μωσαϊκό που αντανακλάται στον καπνό των σημάτων που εξέπεμπαν οι φρυκτωρίες προειδοποιώντας για τα μελλούμενα δεινά. Μέσα από την φλόγα των ηρώων του, την έντονη ποιητική του αγωνία, τον μεταμοντέρνο και ανοίκειο χαρακτήρα της γραφής του, τα πολιτικά και κοινωνικά μηνύματά του για έναν κόσμο που καταρρέει και τη βαθιά εσωτερική του ανάγκη να απεγκλωβιστεί από το υποσυνείδητό του βγαίνοντας στο ξέφωτο ενός πιο φωτεινού κι ελπιδοφόρου κόσμου ο ποιητής Γιάννης Ξέστερνος παρουσιάζεται ηχηρά στα ελληνικά γράμματα του τόπου μας με την παρούσα ποιητική του συλλογή υποσχόμενος μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέχεια.
Σωτήρης Νούσιας
Πηγή: Μανδραγόρας, Τεύχος 70, Άνοιξη – Καλοκαίρι 2024, σελ. 128-129
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.