Κριτική της Αγγελικής Πεχλιβάνη για τις ποιητικές συλλογές «Τέχνη προς αποφυγή» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023), της Καλλιόπης Αλεξιάδου, και «Η τελευταία γυναίκα του σπιτιού» (εκδόσεις Ιωλκός, 2024), της Μαίρης Αντωναράκου, δημοσιευμένη στη στήλη «Σφηνάκια Ποίησης» του CultureBook.
Σφηνάκια Ποίησης Ιουλίου | της Αγγελικής Πεχλιβάνη
Υπεύθυνη στήλης | Αγγελική Πεχλιβάνη
Καλλιόπη Αλεξιάδου, Τέχνη προς αποφυγή. (Ιωλκός, 2023).
Φυλλομετρώντας αυτό το κομψό βιβλίο των 35 σελίδων και των 17, μόλις, ποιημάτων, σταμάτησα στην αφιέρωση: Στον νεότερο εαυτό. Δεδομένης της ηλικίας της πρωτοεμφανιζόμενης ποιήτριας – η Καλλιόπη Αλεξιάδου είναι γεννημένη το 1987 – θεώρησα ύβρη την αφιέρωση. «Πόσο νεότερο», σκέφτηκα με ζήλια και άρχισα να διαβάζω το βιβλίο με εμπαθή προκατάληψη, η οποία άρθηκε αμέσως. Πρόκειται για ποιήματα, που μολονότι είναι φρέσκα, νεανικά και «σπιντάτα» – με φράσεις συγκινητικά αντιποιητικές (Τα έντερά μου πάνε κι έχονται/διψασμένα στοργή), μεταφορικό λόγο εικαστικά πρωτότυπο (έφτασα με ύπτιο ως την κορφή του Ολύμπου) έναν υπερρεαλισμό δόκιμα απρόβλεπτο (έλα ντυμένος γύμνια) – χαρακτηρίζονται από στιβαρή ωριμότητα και κοινωνικό προβληματισμό υπόγειο και θλιμμένο. Χωρίς τα βαρίδια των βαθυστόχαστων κι ερμητικών συμβολισμών ή τις αγκυλώσεις μιας παράδοσης ξεπερασμένης, η Αλεξιάδου δηλώνει την ανάγκη να αφουγκραστούμε τις ζωντανές ρίζες μας, προβληματίζεται για το αν η ποίηση έχει θέση στον Νέο κόσμο των βελονισμών και των φαρμάκων που μένει άυπνος από ενοχές και τάσσεται κατά των βεβαιοτήτων και των αυθεντιών – πεθυμά μιαν ησυχία. Κυρίως, όμως, διχάζεται ανάμεσα σε εκείνη τη γυναίκα που παλεύει σε μια χαοτική καθημερινότητα – λούνα παρκ – και σε εκείνη που είναι ελεύθερη της μακρόστενης ανάγκης [της]/[…] είναι άνεμοι, είναι άστρα, θάλασσες, ουρανοί, είναι ήλιοι. Η ποιήτριά μας ξέρει καλάπως η αγνότητα θα σώσει τον κόσμο και ταυτοχρόνως καταθέτει την βεβαιότητά της ότι δεν θα προλάβει – όπως κανείς μας άλλωστε.
Μαίρη Αντωναράκου, Η τελευταία γυναίκα του σπιτιού. (Ιωλκός, 2024)
Πρόκειται για ένα ραδινό βιβλίο – πάλι απ’ τις καλές εκδόσεις Ιωλκός – που περιλαμβάνει 20 ποιήματα όλα κι όλα – λες και η νεαρή μας ποιήτρια (μόλις 25 χρονών) φοβάται να εκδιπλωθεί ή απλώς ανιχνεύει το έδαφος προτού εφορμήσει. Η συλλογή είναι αφιερωμένη στις δυο γιαγιάδες της Αντωναράκου, η οποία μας λέει δεν ξέρει αν γεννήθηκαν, πάντως έφυγαν ως άλλες τελευταίες γυναίκες του σπιτιού. Και να η πρώτη έκπληξη: ενώ η αφιέρωση στους ανιόντες είναι γλυκιά και τρυφερή, το περιεχόμενο της ποιητικής συλλογής είναι ερωτικά «βρώμικο», έως σημείου προκλήσεως. Η Αντωναράκου λεκτικοποιεί την καύλα της (για να θυμηθούμε τον Χριστιανόπουλο) αλλά ταυτοχρόνως ερεθίζει τις λέξεις της. Με τρόπο συχνά έμμετρο (ιαμβικός) και ομοιοκατάληκτο, ειρωνικό, κάποιες φορές ευρηματικό και αιφνιδιαστικό, μα πάντα σχεδόν θλιμμένο, απευθύνεται όχι τόσο στο αγαπώμενο αντικείμενο αλλά, κυρίως, εις εαυτόν, βρίζοντας, ικετεύοντας, ξορκίζοντας. Με απόηχους καβαφικούς (οι ανδρείοι της ηδονής) και ομηρικούς (στο δεύτερο μέρος της συλλογής υπάρχει το αρχετυπικό ζευγάρι Πηνελόπη-Οδυσσέας, οι οποίοι κατά κάποιο τρόπο διαλέγονται), η νεαρή μας ποιήτρια άμεσα, νεανικά, αδιαμεσολάβητα και σε καμιά περίπτωση χυδαία, θέτει την ερωτική πράξη και την αστρική διακτίνωσή της – τον έρωτα – πυρήνα ζωτικό μιας ζωής εν κινήσει.
Πηγή: CultureBook
Για τα βιβλία
«Τέχνη προς αποφυγή» | Καλλιόπη Αλεξιάδου,
Σε τόνο σαρκαστικό, ειλικρινή και καυστικό το υλικό αντλεί και επηρεάζεται από την καθημερινότητα του ανθρώπου της πόλης. Τον αποσπασματικό τρόπο ύπαρξης, την ανάγκη για ουσιαστική σύνδεση με τους άλλους και παράλληλα τον εθισμό στη μοναχικότητα. Μια ανισορροπία που συχνά δεν αφήνει περιθώρια ζύμωσης με τον εαυτό και την αλήθεια του. Στον ψυχισμό του σήμερα, η ποίηση διατηρεί τα δικά της σχέδια. Άλλοτε γεμάτη συμπόνια και ρομαντισμό συνδράμει στο ανθρώπινο παίδεμα και άλλοτε συναισθηματικά απόμακρη στέκεται αυστηρά ή και επικριτικά για να χαρακτηριστεί τελικά Τέχνη προς αποφυγή του καιρού μας.
«Η τελευταία γυναίκα του σπιτιού» | Μαίρη Αντωναράκου
Η τελευταία γυναίκα του σπιτιού είναι μια ταυτότητα δανεική, που αντιπροσωπεύει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα αισθήματα των ανθρώπων που ολάκερα δίνονται.
Η Πηνελόπη, μια άλλη τελευταία γυναίκα του σπιτιού, υφαίνει το σάβανό της. Το σάβανο που θα τυλίξει τη ζωή μιας γυναίκας, που έγινε σύμβολο της ιδανικής συντρόφου, ενώ θα έπρεπε να αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγήν.
20 ποιήματα σε δύο ενότητες για τη Γυναίκα. Για την πολύπλευρη υπόστασή της. Για την ουσία της.
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.