«Οι καλοί πεζοπόροι» | Κριτική | Fractal

Κριτική της Μαρίας Λιάκου για τη συλλογή διηγημάτων «Οι καλοί πεζοπόροι» (εκδόσεις Ιωλκός, 2022), της Μαρίας Καλιόρη, στο Fractal.

 

Ιχνηλατώντας βιώματα

Γράφει η Μαρία Λιάκου //

 

Η συγγραφέας με τη συλλογή της αυτή δεν κάνει μια απλή μετεγγραφή ιστοριών και προσώπων, αλλά προσπαθεί με την τέχνη της γραφής να αναδείξει τη διαδικασία των προσωπικών βιωμάτων του ανθρώπου μέσα και από το μηχανισμό της υποκειμενοποίησης.

«…όπου και να πάει κανείς, τον εαυτό του κουβαλάει». (σελ. 34)

Ο αναγνώστης πέρα από την απλή αφήγηση των ιστοριών, που χαίρεται με την ανάγνωσή τους, εντοπίζει «τη συναισθηματική ρύθμιση» και την «ανεύρεση λύσεων» που η συγγραφέας επιλέγει για τις ιστορίες της. Κυριαρχεί στη γραφή της η νοσταλγία σε αρκετά διηγήματα, αλλά ξεχωρίζω και αυτά που αναφέρουν την ιδέα του εκπατρισμού από διαφορετικές εθνότητες.

Στο διήγημα με τίτλο «Ο Μεχμέτ ο αληθινός», που είναι εμπνευσμένο από άρθρο–μαρτυρία για το χωριό Δαυλός (εφημερίδα Πολίτης 13/3/2018), όπως αναφέρει η συγγραφέας, ο ήρωας (Τουρκοκύπριος Μεχμέτ) αναγκάστηκε να μετεγκατασταθεί από το χωριό του στον Πόντο, στην Κύπρο, και διαμένει στο σπίτι ενός Ελληνοκύπριου, ο οποίος εκδιώχθηκε μετά την επιδρομή του Αττίλα.

Στο διήγημα με τίτλο «Την πήρε μαζί του», η μετανάστρια Σβέτα, που φρόντιζε τον παππού που πέθανε έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και η Λογοτεχνία δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια σε τέτοιες ιστορίες που περιγράφουν «το σήμερα» της κοινωνίας μας.

Επίσης, ττο διήγημα με τίτλο «Κενά», στο οποίο μια σειρά από επιστολές αφήνουν κενά στην ιστορία της μητέρας με άνοια και της βοηθού της, το βρήκα σύγχρονο και ενδιαφέρον.

Στο «Απάτητο χιόνι», όπου προβάλλονται οι αναμνήσεις από τη θεία Ρενέ εξ Αλεξάνδρειας, η οποία δεν μπόρεσε ποτέ να φιλιώσει με τη μάνα του πρωταγωνιστή, μας παρουσιάζει τις «στεγνές» και ανταγωνιστικές σχέσεις τοξικότητας που εμφανίζουν κάποιοι άνθρωποι για να επιβάλουν την υπεροχή τους, που συνήθως κρύβει κάποιο τραύμα τους…

Πληγές

Η αποξένωση όλων αυτών των ανθρώπων που αναφέρονται στα διηγήματα, αγγίζουν συναισθηματικά τον αναγνώστη και οι πληγές αυτών των ηρώων αποτελούν τραύμα προς διαχείριση ή υπόνοια για αποσιώπηση.

Εξαιρετική η προσέγγιση της στο κρυμμένο τραύμα των ηρώων της και μέσω της μποέμ ιδιαιτερότητας στο διήγημα «Μικρή ιστορία ενός μπεοέμ» με πικρό χιούμορ.

Το πατρικό σπίτι και ο συμβολισμός του στη ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ανθρώπου, ο θάνατος, η παιδική ηλικία, η εξορία αριστερού αγωνιστή, όπως εντυπώνεται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, κυριαρχούν στα διηγήματα.

Οι καταστάσεις στα διηγήματα φαίνεται να «ελέγχονται» και να εισχωρούν τόσο όσο η ίδια επιλέγει. Η συγγραφέας επιστρέφοντας στο χωριό της, ιχνηλατεί τα βιώματα της ζωής της, τις προσωπικές απώλειες και κυρίως «ακούει» την εσωτερική φωνή της, που την οδηγούν προς την ωρίμανση.

«Τα τελευταία είκοσι χρόνια είχα μοιραστεί συνολικά δώδεκα μήνες με τους γονείς μου. Μου είχαν φύγει σαν αέρας και οι δύο προτού προλάβω να τους καταλάβω και να με καταλάβουν. Προτού προλάβω να καταλάβω εμένα την ίδια…» (σελ. 58)

 

Πηγή: Fractal