Ο Νίκος Ιατρού στο IANOS MAGAZINE

Ο συγγραφέας Νίκος Ιατρού συνομιλεί με τον Θανάση Πάνου στο Ianos Magazine για τα βιβλία του, «Σκόνη στο πρόσωπο» (εκδόσεις Ιωλκός, 2017) & «Αποσύνδεση» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023).

 

Ο Νίκος Ιατρού στο IANOS MAGAZINE

 

Του Θανάση Πάνου*

 

Με αφορμή τη νέα του νουβέλα με τίτλο «Αποσύνδεση» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ιωλκός, συναντήσαμε τον Νίκο Ιατρού και μιλήσαμε μαζί του για τις συνδέσεις και τις αποσυνδέσεις της σύγχρονης πραγματικότητας, για τα νέα παιδιά και την οπτική τους στα πράγματα, για τα βιβλία και τους συγγραφείς που τον επηρέασαν και πολλά ακόμα.

 

Στη νουβέλα «Σκόνη στο πρόσωπο» είχαμε μια καταβύθιση φυσική, αλλά και εσωτερική. Και τώρα επανέρχεστε με μια «αποσύνδεση». Πώς προκύπτει αυτό το νέο σας βιβλίο;

Η σύνδεση και η αποσύνδεση είναι διαδικασίες που μας χαρακτηρίζουν σε όλη μας τη ζωή. Γεννιόμαστε από τη σύνδεση δύο ανθρώπων. Για να γεννηθούμε αποσυνδεόμαστε από τη μητέρα μας κι όταν ολοκληρώνεται ο κύκλος της ζωής μας, μετά από διάφορες συνδέσεις και αποσυνδέσεις από πρόσωπα και πράγματα, αποσυνδεόμαστε από τον κόσμο αυτό – στη χειρότερη περίπτωση αποσυνδεόμαστε από κάποιο μηχάνημα. Τα τελευταία χρόνια, όμως, οι έννοιες αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με το διαδίκτυο, τα social media, την ψηφιακή τεχνολογία. Την σύνδεση μας, δηλαδή, σε έναν κόσμο καινούριο και διαφορετικό.

 

Ήταν αυτή η αφορμή για να γραφτεί το βιβλίο; Ή υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο πραγματικό γεγονός;

Ναι, εν μέρει αυτή ήταν η αφορμή. Είμαι κι εκπαιδευτικός, συναναστρέφομαι με παιδιά και νέους και βλέπω πώς αντιδρούν στην χρήση της νέας τεχνολογίας, πώς αλλάζουν οι σχέσεις τους που περνούν αναπόφευκτα από αυτές τις συνδέσεις και τις αποσυνδέσεις του διαδικτύου. Το θέμα του βιβλίου, λοιπόν, είναι η σχέση δυο ανθρώπων και πώς αυτή εξελίσσεται στον πραγματικό και τον ψηφιακό κόσμο.

 

Οι ήρωες ακροβατούν ανάμεσα σε αυτούς τους δύο κόσμους, όπως κάνουμε όλοι μας πλέον. Τελικά συνδέονται πραγματικά έτσι οι άνθρωποι;

Οι ήρωες του βιβλίου, ξεκινούν από μια κοινή απώλεια – χάνουν και οι δύο τους δικούς τους ανθρώπους. Αυτό είναι που τους συνδέει, αρχικά. Από εκεί και πέρα, γνωρίζουν ο ένας τον άλλο, κυρίως μέσα από την διαδικτυακή τους επικοινωνία. Κι αυτό δημιουργεί μια ψευδαίσθηση του ενός για τον άλλο. Πολλές φορές, εκτός από την απόσταση που υπάρχει στα κοινωνικά δίκτυα, υπάρχει και μία μη πραγματικότητα. Γνωρίζεις κάποιον, ο οποίος με την βοήθεια των εργαλείων που του δίνουν τα ψηφιακά μέσα, προβάλει έναν διαφορετικό εαυτό από τον πραγματικό. Ακόμα και το κοινωνικό του επίπεδο είναι πιθανό να απέχει πολύ από αυτό που προσπαθεί να σου δείξει. Είναι λογικό, όταν προσπαθείς να δείξεις έναν εαυτό που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, να έρχεται πολύ εύκολα και πολύ γρήγορα η αποσύνδεση, αλλά και η απογοήτευση.

 

Το δικό σας συμπέρασμα με τη συγγραφή αυτού του βιβλίου ποιο ήταν; Τι συναίσθημα σας άφησε η τριβή με ένα τέτοιο θέμα;

Για μένα η γραφή είναι ένας τρόπος να συζητώ με τον εαυτό μου και αργότερα με τους άλλους, όσα με απασχολούν. Και νομίζω ότι αυτό το βιβλίο ξεκίνησε μια συζήτηση πάνω στο θέμα των σύγχρονων σχέσεων, με τους αναγνώστες που με πλησιάζουν. Δεν προσπαθώ να πω ότι το διαδίκτυο δεν είναι χρήσιμο ή ότι τα social media δεν πρέπει να είναι μες στη ζωή μας. Επιχειρώ να βρω τον τρόπο να κρατήσουμε μια ισορροπία ανάμεσα στην ψηφιακή εποχή που έρχεται και στην εποχή που τώρα διανύουμε, έτσι ώστε όλο αυτό να μας πάει μπροστά και όχι πίσω.

 

Ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον σχόλιο που ακούσατε ή διαβάσατε για το βιβλίο;

Με ρώτησε κάποια στιγμή μια αναγνώστρια αν οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι πραγματικοί. Μου έκανε πολύ καλή εντύπωση αυτό το σχόλιο, γιατί οι ήρωες παρόλο που δεν είναι πραγματικοί, είναι βγαλμένοι μέσα από την ζωή και την καθημερινότητα. Είναι άνθρωποι που γνωρίζουμε, ίσως να είμαστε κι εμείς οι ίδιοι.

 

Διάβασαν το βιβλίο και νεότερα παιδιά;

Το διάβασαν παιδιά από διάφορες ηλικίες. Από την εκπαιδευτική μου εμπειρία αποφεύγω τον διδακτισμό, να κουνάω το δάχτυλο στους ανθρώπους. Τα παιδιά όταν δεν τους κουνάς το δάχτυλο, είναι πολύ πιο πρόθυμα να ακούσουν τις σκέψεις και τις ιδέες σου. Δεν θεωρώ πως οι νέοι θα πρέπει να βλέπουν τον κόσμο όπως τον βλέπουμε εμείς. Θα πρέπει να τον βλέπουν από την δική τους πλευρά. Παρ’ όλα αυτά, νομίζω είναι καλό να μπορούν να επιλέγουν κι άλλες οπτικές. Θα τους βοηθήσει στα επόμενα βήματά τους.

 

Υπήρξαν λογοτεχνικές επιρροές για να γραφτεί αυτό το βιβλίο;

Νομίζω ότι όλοι μας όταν ξεκινάμε να γράφουμε ένα βιβλίο, μας επηρεάζουν όσα έχουμε διαβάσει στο παρελθόν. Για το συγκεκριμένο θέμα, τα βιβλία της Σάλλυ Ρούνεϋ στα οποία υπάρχει αρκετά η διαδικτυακή συνομιλία ανάμεσα στους ήρωες, με βοήθησαν στη δική μου ιστορία. Επηρεάζομαι από πολλούς συγγραφείς, κυρίως από αυτούς με πιο απλή, γυμνή γραφή.

 

Κάποιο παράδειγμα συγγραφέα που αποτελεί οδοδείκτης για εσάς στην συγγραφή;

Μου αρέσει πολύ ο τρόπος που γράφει ο Ρέιμοντ Κάρβερ, τα όσα λέει και κυρίως τα όσα δεν λέει με τις λέξεις του.

 

Mάστορας της μικρής φόρμας, όπως κι εσείς επιλέγετε την πιο σύντομη αφήγηση και συγκεκριμένα τη φόρμα της νουβέλας και στις δύο ιστορίες σας. Είναι σκόπιμη αυτή η επιλογή;

Μάλλον ξεκινάει από τις διαθέσεις μου ως αναγνώστης. Με κουράζουν τα πολύ μεγάλα βιβλία, θέλω η ιστορία να προχωράει γρήγορα και γι’ αυτό επέλεξα την πιο σύντομη φόρμα.

 

Είναι πιο απαιτητική η μικρή φόρμα;

Έχεις τις δυσκολίες και τις ευκολίες της. Όταν είναι μικρή η φόρμα έχεις καλύτερο έλεγχο του συνόλου του κειμένου, δεν ξεφεύγεις εύκολα και δεν κάνεις εύκολα λάθη. Απ’ την άλλη, θα πρέπει σε λιγότερες σελίδες και λιγότερες λέξεις να ειπωθούν όλα όσα θέλεις να πεις.

 

Έχετε κάποια αγαπημένη φράση ή λέξη;

Η αγαπημένη μου λέξη είναι το «αναπάντεχο». Θέλω στην ζωή μου να συμβαίνουν πράγματα τα οποία δεν τα περιμένω. Βαριέμαι την ρουτίνα και όσα επαναλαμβάνονται συνέχεια. Γι’ αυτό και μέσα στα βιβλία μου υπάρχει πάντα το αναπάντεχο. Είτε το αναπάντεχο συναίσθημα είτε το αναπάντεχο γεγονός.

 

Έχετε κάτι στα σκαριά για το μέλλον;

Όταν έχει εκδοθεί ένα βιβλίο, είσαι ήδη στο επόμενο. Το βιβλίο που γράφω τώρα, θα είναι αρκετά διαφορετικό από τα προηγούμενα. Δεν θέλω κάθε βιβλίο μου να είναι συνέχεια του προηγούμενου. Θέλω να έχει σημαντικές αποστάσεις.

Το θέμα του επόμενου βιβλίου θα είναι η σχέση ενός πατέρα με τον γιό του.

 

 

Ο Νίκος Ιατρού γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ζει στην Κερατέα Αττικής και εργάζεται στην εκπαίδευση. Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί στα λογοτεχνικά περιοδικά Books’ Journal και Φρέαρ και έχουν συμπεριληφθεί στον συλλογικό τόμο Υπό το φως του Κ. Π. Καβάφη (Πατάκης, 2016). Η νουβέλα Σκόνη στο πρόσωπο (Ιωλκός, α΄ έκδοση 2017, β΄ έκδοση 2018), το πρώτο του βιβλίο, συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα των Βραβείων Βιβλίου Public 2018 για τον Πρωτοεμφανιζόμενο Συγγραφέα.

 

Πηγή: Ianos Magazine