Ο Άρης Κτενάς, συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος «Άπελπις» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023), στο NewsBreak.gr, για το βιβλίο του.
«Άπελπις»: Η άγνωστη πτυχή της ιστορίας που σημάδεψε την Ελλάδα και την ανθρωπότητα
Όλα όσα το σχολείο δεν μας δίδαξε. Για μια αφανή περίοδο, του 1300 ως 1400μ.Χ., ανάμεσα στις δύο Αλώσεις της Κωνσταντινούπολης.
Μόλις κυκλοφόρησε το ιστορικό μυθιστόρημα «Άπελπις», του Άρη Κτενά, από τις εκδόσεις Ιωλκός και τον συναντήσαμε στην παρουσίαση του βιβλίου την Κυριακή 14 Μαΐου στον Κήπο του Μουσείου! Εκεί μεταξύ άλλων τον ρωτήσαμε για το περιεχόμενο του μυθιστορήματος, τον κεντρικό ήρωα, τα νοήματα, αλλά και την εποχή στην οποία βουτάει τον αναγνώστη.
Τι πραγματεύεται το βιβλίο;
«Το βιβλίο πραγματεύεται όλα όσα το σχολείο δεν μας δίδαξε. Για μια αφανή περίοδο, του 1300 ως 1400μ.Χ., ανάμεσα στις δύο Αλώσεις της Κωνσταντινούπολης. Θα βρεθείτε μέσα σε μια φονική πανδημία, μια μουσουλμανική εξάπλωση και έναν χριστιανικό εμφύλιο! Οι Οθωμανοί έρχονται για μείνουν, περνούν (με τη βοήθεια μας!) στη Θράκη, δηλαδή στην Ευρώπη κι αλλάζουν τόσο την τοπική όσο και την παγκόσμια ιστορία. Ο Ισμαήλ, ο κύριος χαρακτήρας και αφηγητής, ένας άνθρωπος χωρίς θρησκευτικά δόγματα, όντας μεσήλικας και πολιορκημένος πια από τους εχθρούς του, νιώθει προδομένος από τις επιλογές του και δεν έχει άλλη επιλογή πέραν μιας απέλπιδας προσπάθειας, να συντάξει δυο χειρόγραφες επιστολές: η μία για να σωθεί, αλλά η δεύτερη για να πει την αλήθεια. Κι εμείς ως αναγνώστες θα περιηγηθούμε στην ταλανισμένη ζωή του και θα γνωρίσουμε τον κόσμο τόσο του Ισμαήλ όσων κι άλλων υπαρκτών ή φανταστικών χαρακτήρων».
Ποιος είναι για σένα, ο ήρωας του «Άπελπις», ο Ισμαήλ;
«Ήταν. Υπήρξε μια περίοδο συγκάτοικός μου, άλλα ήθελε από καιρό να βγει, να έχει τη δική του ζωή και νομίζω ότι τον άφησα να την έχει. Να πει, μέσω εμού, την ιστορία του. Είναι ένας άνθρωπος, που ήταν αρκετά μπροστά από την εποχή του, που έχει μέσα στο έργο του στοχασμούς κι αναστοχασμούς, φιλοσοφεί, πονά, γελάει κι έρχεται κοντά στον αναγνώστη. Είναι ένας άνθρωπος που ψάχνει τον Θεό, που γενικά αμφισβητεί τα δόγματα, γι’ αυτό ίσως του λείπει η ελπίδα. Δεν την έχει σίγουρη, την ψάχνει, όπως όλοι οι άνθρωποι που ψάχνουν το Θεό στις μέρες μας, μέσα από τη λογική, το συναίσθημα, ή το υπερφυσικό».
Ποια είναι τα νοήματα που ήθελες να περαστούν στον κόσμο όταν ξεκίνησες να γράφεις αυτό το έργο;
«Μας λένε από το σχολείο, και δεν έχω καταλάβει και τον λόγο, ότι δεν υπάρχουν λάθος ερωτήσεις. Υπάρχουν. Αυτή είναι μια λάθος ερώτηση. Μα μου δίνει παρόλα αυτά ένα σωστό έναυσμα να τη σχολιάσω, που είναι και ο σκοπός μας. Για να νοηματοδοτήσεις όμως, να δώσεις νόημα σε κάτι, πρέπει να έχεις καταλάβει πρώτος εσύ το νόημα. Κι εγώ, όπως κι ο Ισμαήλ που λέγαμε πριν, δεν έχουμε πάρει χαμπάρι ποιο είναι το νόημα στην ύπαρξη μας.
Αυτό ακριβώς πραγματεύεται και το βιβλίο και μέσα από το πέρασμα τόσο της ζωής του αντιήρωα, όσο και της πραγματικής ιστορίας εκείνου του αιώνα, ο αναγνώστης μπαίνει σε μια κουβέντα με έναν-έναν ή μία-μία από τους αντιήρωες και κυρίως με τον εαυτό του. Ταυτίζεται. Διαφωνεί. Λυπάται. Γελάει. Μα κυρίως σκέφτεται. Και η δική του σκέψη, ακόμα κι αν γεννηθεί μέσω της δικής μου, έχει μεγαλύτερη αξία από κάθε νοηματοδότηση που δεν ήθελα ούτε τόλμησα να κάνω στο έργο αυτό».
Μίλησες για αντιήρωες. Ποια θεωρείς την κύρια διαφορά τους από τους ήρωες;
«Η κύρια διαφορά τους είναι η ειρωνεία. Ναι, είναι τόσο απλό για μένα. Είναι ειρωνικό να υπάρχουν ήρωες, γιατί στη ζωή κανείς, ακόμα κι αν σε στιγμές φάνηκε ηρωικός, δεν υπήρξε από την αρχή ως το τέλος του, ένας ήρωας της ζωής. Οι ήρωες ανήκουν είτε στα παραμύθια για να ξεχωρίζουν οι μικροί αναγνώστες το έντιμο από το ανέντιμο, είτε στις ξενόφερτες αμερικάνικες ταινίες που λόγω του ψυχρού πολέμου έχουν κρατήσει μια τάση του να υπάρχει ο «καλός» και ο «κακός». Μα στην ζωή δεν υπάρχει αυτό. Όλοι υπήρξαμε κάποτε οι κακοί στην ιστορία κάποιου. Όλοι έχουμε κάνει μικροεγκλήματα σε κάποιους ή για κάποιους. Είμαστε όλοι αντιήρωες με μικρές εκλάμψεις θάρρους. Έτσι είναι και τα πρόσωπα στο μυθιστόρημα αυτό. Είναι όπως εμείς. Ούτε καλοί, ούτε κακοί. Είναι, πολύ ανθρώπινοι, πολύ άνθρωποι».
Τι ψάχνει αυτός που θέλει να αγοράσει το «Άπελπις»;
«Σκληρές ερωτήσεις, για κάποιον που έγραψε ένα πόνημα. Δεν είναι για μένα καν, σωστός όρος «αγορά» ενός βιβλίου. Ένα βιβλίο δεν είναι ένα αυτοκίνητο με συγκεκριμένα τεχνικά χαρακτηριστικά. Δεν μπορεί να είναι ένα value for money (ένα είδος αξίας), ένα βιβλίο. Δεν αποφασίζεις να το αγοράσεις, αποφασίζεις να γίνεις μέρος μιας ιστορίας. Να μπεις μέσα σε έναν κόσμο, να θέλεις να γίνεις μέρος του. Και όπως στον αληθινό κόσμο, έτσι και στον προσποιητό, ακόμα κι αν υπήρξε κάποτε αληθινός, γιατί μιλάμε για ιστορικό μυθιστόρημα, ο καθένας ψάχνει κάτι διαφορετικό! Εσύ, που με ρωτάς, τι ψάχνεις στον κόσμο μας; Αυτό θα ψάξεις και σε εκείνον τον κόσμο».
Πηγή: NewsBreak.gr
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.