«Κομβίο Αναμονής» | Κριτική | MaxMag

Κομβίο Αναμονής, της Αναστασίας Στέρπα

της Χρύσας Νικολάκη

 

Tέσσερις πυλώνες στηρίζουν την ποιητική εστία της Αναστασίας Στέρπα στην πρώτη της ποιητική συλλογή «Κομβίο Αναμονής». Πρώτον ο συμβολισμός, δεύτερον ο χρόνος, τρίτον η παρατήρηση και τέταρτον ο πόνος. Όπως ορθά είπε ένας σπουδαίος ποιητής «Στο άπλετο φως καίγονται οι θρήνοι»[1]. Η ποιήτρια μας μεταφέρει από το πρώτο κομβίο χωρίς καμία αναμονή στο λεκτικό της σύμπαν που περίτεχνα επιμελήθηκε με περίσσια τέχνη και εκ φύσεως ολοδική της τεχνική. Οι λέξεις λες και συνομιλούν μεταξύ τους και μαγικά με μια μόνο ανάγνωση μας βάζουν στο άπλετο συναίσθημα της, δημιουργώντας ένα χωροχρονικό παράθυρο , όπου ο κόσμος μπαίνει στο μικροσκόπιο. Εξάλλου όπως είπε ο Μπρεχτ «Αυτούς στο σκοτάδι δεν τους βλέπει κανείς». Έτσι, εδώ η ποιήτρια λούζει στο άπλετο φως τις λεπτομέρειες της ζωής και τους ανθρώπους κρατώντας τους ζωντανούς στη μνήμη της , για να τους βλέπει πάντα.

«Ευχαριστώ, ευχαριστώ θερμά για τα χρόνια της εξορίας, γιατί ποτέ αλλιώς διαμάντια δεν θα ‘βρισκα ούτε και θα μάθαινα πώς να τα λαμπρύνω.»

Υπαρξισμός

Τα σαράντα  ποιητικά της διαμάντια  που απαρτίζουν την ποιητική της συλλογή Κομβίο Αναμονής, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους σύγχρονους καταξιωμένους υπαρξιακούς ποιητές, που σίγουρα έχουν προετοιμάσει το κουμπί της ποιητικής της εκτόξευσης. «Σε κάθε θλίψη, φαντάσου, τα νούφαρα πώς βρίσκουν θριαμβευτικά τρόπο να φανερώνουν ελπίδα», γράφει στο ποίημα της Νούφαρα στη σελίδα 34. Αχ και εκείνα τα Παράθυρα! Τι υπέροχη σύλληψη που είχε η ποιήτρια όταν έγραφε:

«O κόσμος μοιάζει πολύ με τα παράθυρα.
Ανοιχτά παράθυρα πολλά, το ένα δίπλα στ’ άλλο.
Φτιαγμένα όλα τους , βαλμένα σ ένα τοίχο
Πολύ ψηλό, πολύ μακρύ-λευκό τοίχο.
Όσοι δε φτάνουν για να δουν, στον κόσμο δε χωράνε
-δεν έχει σκαλοπάτι.
Όσοι φτάνουν και με το παραπάνω, λυγίζουν για να δουν, αλλά και πάλι στον κόσμο δε χωράνε…
Και τότε ο κόσμος κλείνει τα παραθυρόφυλλα του
να βλέπουν όσοι, μονάχα όσοι, στα μέτρ(ι)α του
άριστα μέσα του χωράνε.»

Αμεσότητα

Αριστοτελική μεσότητα, εικονοποιεία και αμεσότητα είναι τα στοιχεία που διακρίνουν το ποίημα, το οποίο προβληματίζει και ταυτόχρονα λες και μόνο του θέτει τις λέξεις στη σωστή σειρά. Εξάλλου, όπως είπε και ο Προύστ :

«Αποκαλύπτοντας μόνο στο τέλος το χαρακτηριστικό γλωσσικό σημείο που θα την καρφώσει στην οριστική της συσχέτιση με τις προηγούμενες και επόμενες και θα τη χρωματίσει αναδρομικά, είναι αδύνατο να μην τηρηθεί η δομή της φράσης και η σειρά των λέξεων δίχως να χαθεί κάτι πολύ ουσιαστικό από το ύφος αλλά και την ουσία του λόγου.»

Συμβολισμός

Μεταφορές, αλληγορίες, παραλληλισμοί, οι εκφραστικοί δείκτες της ποιήτριας ισορροπούν ανάμεσα στον υπαρξισμό και τον συμβολισμό. Οι παπαρούνες, τα νούφαρα, τα σύννεφα, ο αγέρας, τα αστέρια προσδίδουν την απαραίτητη λυρική νότα δίνοντας ρομαντισμό στο γήινο, χρώμα στο λευκό φόντο της ζωής, όπως η ποίηση ξέρει μοναδικά να χρωματίζει.

«Τα πανιά της Νιότης έχουν χρώμα υπόλευκο
μα είναι πια πολύ φουσκωμένα, όχι απ’ αγέρα
μα από ορμή, λάθος πορεία κι αργοπορία
από λάθος θάλασσες»

Τα όνειρα στο Κομβίο Αναμονής είναι όλα κλεισμένα στο ερμάρι του χρόνου και ψάχνουν τρόπο να αυτοπραγματωθούν. Με θυμό ζητάνε εξηγήσεις μέχρι να αποφασίσουν να επιβληθούν. Το Κομβίο Αναμονής είναι για την ποιήτρια αυτό που πυροδοτεί τα όνειρα να ξυπνήσουν, το πρώτο της ποιητικό πόνημα που ξεπηδά απ το συρτάρι και διεκδικεί να βγει στο φως του αναγνωστικού της κοινού.

 

Πηγή: MaxMag | Χρύσα Νικολάκη