«Κινούμενη άμμος» | Κριτική | ΕΦ.ΣΥΝ.

Η Χρύσα Φάντη παρουσιάζει τη νουβέλα «Κινούμενη άμμος» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023), του Δημήτρη Πέττα, στην ΕΦ.ΣΥΝ. («Η Εφημερίδα των Συντακτών»).

 

«Υποσχόμενες πεζογραφικά φωνές»

της Χρύσας Φάντη

 

Η νουβέλα του Δημήτρη Πέττα επικεντρώνεται και ταυτόχρονα διαχωρίζεται σε δύο διαφορετικούς χωροχρόνους∙ δυο ιστορίες με τέτοιο τρόπο δομημένες ώστε στο σύνολο να συγκροτούν ένα συνεκτικό ψυχογράφημα, τόσο του κεντρικού τους ήρωα όσο και εκείνων που τον περιστοιχίζουν. Σ’ αυτή τη διπλή καταγραφή, η αφήγηση δεν περιορίζεται στο παρόν του μεσήλικα πρωταγωνιστή -ενός άντρα ο οποίος σε μια ατμόσφαιρα ζούγκλας βλέπει την εταιρεία στην οποία έχει δώσει το είναι του να καταρρέει χωρίς ο ίδιος να μπορεί να κάνει τίποτα για να αναχαιτίσει την πτώση της-, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα και μια διαρκή σύγκριση και αντιπαράθεση με το παρελθόν του, όταν η ζωή του μπορεί να μην ήταν και τότε ρόδινη, εκείνος όμως ήταν ακόμη απονήρευτος, πιο αισιόδοξος και λιγότερο μπερδεμένος.

Στην ουσία, πρόκειται για μια εξιστόρηση η οποία, παρά την τεθλασμένη πορεία της και τα διαρκή φλας μπακ, κυλάει ομαλά περιγράφοντας με αφηγηματική δεινότητα τις αγωνίες, τις απότομες προσγειώσεις και τις αμετάκλητες απογοητεύσεις του υποκειμένου της, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αυτό σκέφτεται και κινείται, από τη μεταπολίτευση, όταν ήταν μαθητής και μετά φοιτητής, μέχρι και την εποχή της οικονομικής κρίσης.

«Η εταιρεία παράπαιε, οι αρχηγοί ή έβλεπαν ότι δεν υπήρχε σωτηρία ή δεν την ήθελαν και ετοίμαζαν την επόμενη μέρα τους, φτιάχνοντας δικό τους μαγαζί, τρώγοντας από τις σάρκες της». Πώς διαχειρίζεται κάποιος, που στη ζωή του δεν υπήρξε ψεύτης ή άδικος, μια συμπαιγνία; Ποια η θέση του σε έναν Οργανισμό όπου ο ιδιοκτήτης του, εξυπηρετώντας άλλα συμφέροντα και όχι λόγω αντικειμενικής δυσπραγίας, αρνείται να πληρώσει τους υπαλλήλους του;

Θα καταφέρει τελικά να παραμείνει σε ένα περιβάλλον που έχει χάσει την ανθρωπιά, το μέτρο και τον προσανατολισμό του; «Δεν ήταν μόνο η κατά γενική ομολογία πορεία της εταιρείας προς αδιέξοδο, για να μην πει στην καταστροφή. Τα υπονοούμενα εκτοξεύονταν σαν βέλη, από ανθρώπους που θα γίνονταν θυσία ο ένας για τον άλλον».

Στην «Κινούμενη άμμο», ο τίτλος δεν παραπέμπει μόνο στους κλυδωνισμούς, στις μοιραίες επισφάλειες και στα αδιέξοδα ενός βιωματικού και εργασιακού τοπίου που θυμίζει κινούμενη άμμο, αλλά και σ’ αυτή καθεαυτή τη διαρκώς κινούμενη και μετακινούμενη σε τόπο και χώρο γραφή – η οποία ωστόσο, αν και θα μπορούσε να πάρει την παραληρηματική μορφή ενός καταγγελτικού και οργισμένου λόγου, χάρη στην αποστασιοποιημένη ματιά εκείνου που την καταγράφει αποδίδεται με διαύγεια και γλώσσα ισορροπημένη. «Το βασικό είναι, πού θα σε βρει το κακό και πώς θα σε βρει», μας λέει ο αφηγητής, προετοιμάζοντας τον αναγνώστη για ένα ανοιχτό όσο και αναπάντεχο τέλος.

 

Πηγή: ΕΦ.ΣΥΝ.

 

 

***

Για το βιβλίο

 

***

Για τον συγγραφέα

O Δημήτρης Πέττας έχει γεννηθεί στο Αγρίνιο και μεγαλώσει στην Αθήνα. Σπούδασε ιχθυολόγος και έχει master στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Η νουβέλα Κινούμενη άμμος είναι το πρώτο του βιβλίο.