Έφυγε από τη ζωή ο Μπέρτολτ Μπρεχτ

14/8/1956: Έφυγε από τη ζωή ο Μπέρτολτ Μπρεχτ.

 

«Όταν υπάρχουν εμπόδια στο δρόμο μας, η συντομότερη γραμμή –μεταξύ δύο σημείων– μπορεί να είναι η καμπύλη κι όχι η ευθεία».

 

«Ανθολόγιο Ιδεών», [επιμ.: Ι. Ευαγγέλου, Μ. Κώνστα], εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 117.

***

Ο Μπρεχτ γεννήθηκε στο Άουγκσμπουργκ της Γερμανίας. Γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας, μεγάλωσε με μητέρα προτεστάντισσα και πατέρα εργοστασιάρχη. Παρόλο που μεγάλωσε σε ένα αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον με έντονο το θρησκευτικό στοιχείο, μεγαλώνοντας αναπτύχθηκε σε μια εξέχουσα διαλεκτική φιγούρα.

Τον Οκτώβρη του 1918 επιστρατεύεται ως νοσοκόμος και ζει από πρώτο χέρι τη φρίκη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνη την εποχή γράφει και το πρώτο ποίημα που τον έκανε γνωστό, τον «Θρύλο του Νεκρού Στρατιώτη». Όταν επιστρέφει από το μέτωπο, η μεγάλη Γερμανική Επανάσταση του 1918 έχει ήδη πνιγεί στο αίμα. Η συμμετοχή του στο κίνημα σταδιακά γίνεται όλο και πιο έντονη και λαμβάνει ενεργά μέρος στις λαϊκές διαδηλώσεις για τη δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ. Στα χρόνια αυτά ξεκινά η πρώτη περίοδος της δημιουργίας του Μπρεχτ. Η ποίηση, τα θεατρικά και τα διηγήματα εκείνης της περιόδου θέτουν κατά κύριο λόγο ζητήματα υπαρξιακού χαρακτήρα, ενώ στο πολιτικό επίπεδο εστιάζουν κυρίως στη διαμαρτυρία ενάντια στον πόλεμο.

Ο Μπρεχτ μέσα από τα έργα και τις ποιητικές συλλογές του κατάφερε να διδάξει και όχι να χειραγωγήσει τους αναγνώστες του. Πολέμιος της εξουσίας και πάντα αντίθετος στην ιδέα του επεκτατικού πολέμου έκανε λόγο για τις οικονομικές συνέπειες του συνεχώς εξελισσόμενου καπιταλισμού και της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Με επίκαιρα θέματα κατέγραψε την πραγματικότητα και δημιούργησε έργα-ντοκουμέντα.

Το 1955 για το έργο του τιμάται με το βραβείο Λένιν. Όλα τα θεατρικά του έργα παίζονται παγκοσμίως. Οξύτατος, δηκτικός, καταγράφει την παρακμή του καπιταλισμού. Οι ήρωές του, θλιβεροί, συγκινητικοί ή αποτρόπαιοι, πάντοτε είναι αυθεντικοί στη ζωή. Οι ιστορίες όλο πίκρα από την αδικία. Συμβουλεύει τους ποιητές «ν’ απαρνιούνται τον εγωιστικό ατομικισμό τους. Να προσφέρονται ολόψυχα στη διάθεση της κοινωνίας. Να ενσαρκώνουν στα γραπτά τους την ψυχή του λαού τους. Να κάνουν την τέχνη τους όπλο, πρόχωμα, μέσο. Να μάχονται για την ελευθερία τους, το μέλλον του ανθρώπου και την εξύψωσή του», αφού, το ποίημα κρίνεται από τη χρησιμότητά του, έλεγε ο Μπρεχτ.

Στις 14 Αυγούστου 1956 φεύγει από τη ζωή. Το έργο του όμως ζει, ακόμη και σήμερα, πιο επίκαιρο από ποτέ.

Πηγή: News 24|7