Το Τρίτο Λάθος – Ένα πρωτότυπο βιβλίο για ψαγμένους αναγνώστες
Του Γιώργου Σταφυλά
Οι ιστορίες κάποιων ανθρώπων εμπλέκονται με φόντο ένα μικροαστικό διαμέρισμα στην Αθήνα. Η πόλη που σιγά σιγά τσιμεντοποιείται, με την ελληνική πατέντα της αντιπαροχής, για να καταλήξει σε αυτό που όλοι βλέπουμε σήμερα, παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο εδώ. Το διαμέρισμα του τρίτου ορόφου γίνεται ο κρίκος που συνδέει τις ιστορίες της Ήβης, του Θοδωρή, της Θάλειας, της Ειρήνης και το μάτι περισκόπιο του κυρίου Κλεόβουλου, που παρατηρεί τα πάντα από το απέναντι διαμέρισμα γίνεται ο αφηγητής τούτης της ιδιαίτερης αφήγησης· μιας αφήγησης που ακροβατεί και τελικά καταφέρνει αριστοτεχνικά να ισορροπεί μεταξύ μυθιστορήματος και δοκιμίου, ηθογραφίας και φιλοσοφίας.
Να τα πάρουμε από την αρχή. Αν κανείς θέλει ένα βιβλίο για την παραλία μάλλον υπάρχουν πολύ καταλληλότερα αναγνώσματα από το πόνημα του Κωνσταντίνου Μανίκα. Χωρίς ασφαλώς να αποκλείεται να υπάρχουν και τέτοιοι αναγνώστες που θα έπαιρναν στην παραλία Σώρεν Κίρκεγκωρ (συχνές οι αναφορές στον συγκεκριμένο φιλόσοφο μέσα στο βιβλίο), ωστόσο δεν είναι αυτό ακριβώς το πλατύ κοινό. Το τρίτο λάθος, είναι ένα βιβλίο που προβληματίζει. Εκεί που η αφήγηση ξεχνιέται, θυμίζοντας ευχάριστα κάτι από το Δέκα του Καραγάτση, πετάγεται ένας Κίρκεγκωρ να σε επαναφέρει στην τάξη θέτοντας επιτακτικά το ζήτημα του Τρίτου Λάθους.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος είναι η κυρίως αφήγηση των ιστοριών των ενοίκων του διαμερίσματος του τρίτου ορόφου. Η Θάλεια είναι μια νεαρή, πανέμορφη κοπέλα, που εξαιτίας μιας ερωτικής απογοήτευσης καταλήγει ρακοσυλλέκτρια αρνούμενη κάθε επαφή με την καταπιεστική της οικογένεια. Η Ήβη έρχεται από το χωριό να σπουδάσει αλλά μπλέκει στα πλοκάμια της νύχτας. Ο Θοδωρής ζει το όνειρό του την εποχή των παχιών αγελάδων της οικονομίας, αλλά ζει και την κατάρρευση με τις τραγικές, για τη χώρα και τα άτομα, συνέπειες.
Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι εκτός από το διαμέρισμα στο οποίο στεγάζουν τα όνειρα, τις ελπίδες και τις όποιες μικρές ή μεγάλες φιλοδοξίες τους; Το τρίτο λάθος είναι αυτό που τους καθορίζει. Και τους τρεις. Το λάθος της αυτοαναίρεσης. Της μη συγχώρεσης κυρίως του εαυτού μας και κατ’ επέκταση και των άλλων. Το λάθος του βουλιάγματος στην αυτολύπηση στην μεμψιμοιρία που μπορεί να σε οδηγήσει ακόμα και στην αυτοχειρία.
Βιβλίο λογοτεχνικά άρτιο, λεπτοδουλεμένο με σμίλη τεχνίτη υψηλής τεχνικής, ραφιναρισμένο σαν βυζαντινό ψηφιδωτό· δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από λογοτεχνικής απόψεως ο Μανίκας έχει κάνει δουλειά, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Για όσους έχουν διαβάσει το πρώτο του βιβλίο, το Στην ψυχή του ηγεμόνα, τούτο θα τους φανεί αρκετά διαφορετικό, ίσως εξελιγμένο λογοτεχνικά και κυρίως χωρίς τις άμεσες δοκιμιακές αναφορές του πρώτου, αφού εδώ όλα τα υψηλά νοήματα που θέλει να δώσει ο συγγραφέας περνούν μέσα από την αφήγηση ή τους διαλόγους των ηρώων.
Συμπερασματικά το Τρίτο λάθος θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί ένα πρωτότυπο βιβλίο που δεν μπορείς εύκολα να κατατάξεις σε κάποια από τις γνωστές κατηγορίες. Βιβλίο που απευθύνεται σε έξυπνους αναγνώστες, βιβλίο που συγκεράζει επιτυχημένα τον Καραγάτση με τον Φρόιντ.
Πηγή | Copyright: Ologramma | Γιώργος Σταφυλάς
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.