Ναυμαχία της Πάτρας

20/2/1822: Ναυμαχία της Πάτρας. Ελληνικά πλοία, υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, επικρατούν των τουρκικών.

«Στη ναυμαχία της Πάτρας τα ελληνικά πλοία πέτυχαν μεγάλη νίκη, χωρίς να χρησιμοποιήσουν πυρπολικά σε μια εκ παρατάξεως σύγκρουση».

«Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», Κώστας Χατζηαντωνίου, εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 68.

***

Η σταθεροποίηση της Επανάστασης (1822)

Μετά την πτώση της Τριπολιτσάς, μόλις έξι φρούρια παρέμεναν ακόμη στην Πελοπόννησο υπό τουρκική κατοχή: η Μεθώνη, η Κορώνη, η Πάτρα, το Ρίο, ο Ακροκόρινθος και το Ναύπλιο. Παρά την αποδυνάμωσή τους, ο Υψηλάντης και ο Κολοκοτρώνης συνέχιζαν τον αγώνα αδιαφορώντας για τις μικρότητες αντιπάλων τους, που ραδιουργούσαν και έφθαναν μέχρι το σημείο να υπονομεύουν την παράδοση του Ακροκόρινθου. Τελικά, ο Ακροκόρινθος παραδόθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1822, αλλά η Πάτρα, παρά τις νίκες στη Χαλανδρίτσα, το Γηροκομείο και το Σαραβάλι, αντιστεκόταν.

Ψυχικό ρήγμα

Μετά τη σύγκρουση Κολοκοτρώνη-κυβέρνησης (που τον διέτασσε να ενισχύσει τις επιχειρήσεις στη Δυτική Στερεά), η πολιορκία διαλύθηκε. Τοπικιστική αντίδραση από τη μια, προσβλητική συμπεριφορά από την άλλη, προκαλούσαν βαθύ ψυχικό ρήγμα. Στις 17 Μαΐου 1822 οι στρατιωτικοί (Κολοκοτρώνης, Μ. Μπότσαρης, Π. Γιατράκος, Αλ. Βλαχόπουλος και Γ. Σισίνης), βλέποντας τις μεθοδεύσεις των ολιγαρχικών, υπέγραψαν στο Σαραβάλι σύμφωνο αμοιβαίας συνδρομής αν κάποιος απ’ αυτούς προσβαλλόταν. Ο Κολοκοτρώνης σκέφθηκε σοβαρά τότε να επιβληθεί πραξικοπηματικά επί των ολιγαρχικών, αλλά δίστασε και έτσι, τον Ιούνιο, λόγω των εσωτερικών αντιπαραθέσεων, μια ακόμη συμφωνία, παράδοσης του Ναυπλίου, δεν εφαρμόστηκε.

Ωστόσο, ο Γέρος του Μοριά είχε αποκτήσει δίκτυα επιρροής, που του επέτρεπαν να συγκροτεί ένοπλα σώματα και χωρίς τη συνδρομή της Διοίκησης ή των κοτζαμπάσηδων. Πέτυχε έτσι να αναλάβει ξανά την αρχηγία της πολιορκίας της Πάτρας, αλλά το στρατόπεδό του σύντομα αποψιλώθηκε και η πολιορκία διαλύθηκε. […]

[…] Στη Μακεδονία, μετά την καταστολή της Επανάστασης στη Χαλκιδική, τη διάλυση του στρατοπέδου της Κασσάνδρας και την υποταγή του Αγίου Όρους, η Επανάσταση κατεστάλη γρήγορα και στη Δυτική Μακεδονία και τον Όλυμπο. Στη Νάουσα μάλιστα οι σφαγές υπήρξαν τρομακτικές. Στην Κρήτη σημειώθηκαν κάποιες νίκες στις επαρχίες Ρεθύμνου, Μυλοποτάμου και Αμαρίου, ανακαταλήφθηκε το Αρκάδι, αλλά απέτυχαν οι επιθέσεις κατά των φρουρίων Χανίων και Ρεθύμνου, όπου έπεσε ηρωικά στις 14 Απριλίου ο Κορσικανός φιλέλληνας Βαλέστ. Η κακή διοίκηση του Αφεντούλη και ο κατάπλους αιγυπτιακού στόλου στη Σούδα επιδείνωσαν την κατάσταση, ενώ ελληνικός στόλος δε φαινόταν. Στο μεταξύ ξαναβγήκε ο τουρκικός στόλος στο Αιγαίο και έπλευσε προς το Ιόνιο, αφού ανεφοδίασε τη Μεθώνη. Στη ναυμαχία της Πάτρας (20 Φεβρουαρίου 1822) τα ελληνικά πλοία πέτυχαν μεγάλη νίκη, χωρίς να χρησιμοποιήσουν πυρπολικά σε μια εκ παρατάξεως σύγκρουση.

«Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», Κώστας Χατζηαντωνίου, εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 65-68.