14/10/1962: Ξεκινά η «Κρίση των Πυραύλων», μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, με αφορμή την εγκατάσταση σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα. Για μέρες ο κόσμος θα ζει με την αγωνία της πυρηνικής καταστροφής.
***
Ο κόσμος έφτασε τόσο απελπιστικά κοντά στον πυρηνικό πόλεμο σε μία τουλάχιστον περίπτωση. Η παραμονή της καταστροφής παραλίγο να φτάσει το Σάββατο, 27 Οκτωβρίου 1962. Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Μακ Ναμάρα θυμάται να βγαίνει από το Λευκό Οίκο για να απολαύσει το πορφυρό ηλιοβασίλεμα. «Να το κοιτάξω και να το μυρίσω», θυμάται, «γιατί πίστευα πως ήταν το τελευταίο Σάββατο που έβλεπα». Στη Μόσχα, την ίδια ακριβώς στιγμή, ο Φιοντόρ Μπουρλάτσκι, ανώτερος σύμβουλος του Κρεμλίνου, τηλεφωνούσε στη γυναίκα του. Της είπε να «παρατήσει τα πάντα και να φύγει από τη Μόσχα».
Αιτία της κρίσης, που ονομάστηκε «Κρίση των πυραύλων», ήταν το νησί της Κούβας. Στις αρχές του 1959, οι αντάρτες του Φιντέλ Κάστρο είχαν καταλάβει την εξουσία στο νησί που ήταν ανεπίσημα αμερικανική κτήση από την εποχή του προέδρου Θεόδωρου (Τέοντορ) Ρούζβελτ. Χαρισματικός εθνικιστής, ο Κάστρο είχε γίνει ενθουσιωδώς δεκτός από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης κατά την επίσκεψή του στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την άνοιξη, και μάλιστα και από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Όμως η γρήγορη διείσδυση στο νέο κουβανικό καθεστώς της Σοβιετικής Ένωσης, είχε οδηγήσει σε μια εντελώς διαφορετική αντίδραση της Ουάσινγκτον. Το Μάρτιο του 1961, λιγότερο από δυο μήνες από την ορκωμοσία του, ο πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι εξουσιοδότησε τους εξόριστους αντιπάλους του Κάστρο να εισβάλουν στην Κούβα, οπλισμένοι και οργανωμένοι από τη CIA. Με ανεπαρκή αεροπορική υποστήριξη, η αποτυχία της απόβασης στον Κόλπο των Χοίρων υπήρξε άθλια και ερεθισμένος ο Κένεντι στράφηκε σε μια πολιτική βρόμικων κόλπων, με σκοπό την αποσταθεροποίηση και ίσως ακόμα και τη δολοφονία του Κάστρο. Ο Κάστρο άδραξε την ευκαιρία να φέρει την Κούβα στο Σοβιετικό Μπλοκ με αντάλλαγμα μεγάλες ποσότητες όπλων.
Niall Ferguson, «Ο πόλεμος στον κόσμο», εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 928-929.
Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.