Αλέξανδρος Υψηλάντης ανακοινώνει την προκήρυξη «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος»

24/2/1821: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ανακοινώνει την προκήρυξη «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος».

«Η ώρα ήλθεν, ω άνδρες Έλληνες! …Κινηθήτε, ω φίλοι, και θέλητε ιδή μίαν Κραταιάν δύναμιν να υπερασπισθή τα δίκαιά μας….»

«Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», Κώστας Χατζηαντωνίου, εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 29.

***

Το πολεμικό μέτωπο της Μολδοβλαχίας βοήθησε καίρια την απελευθέρωση της Νότιας Ελλάδας. Οι επτά μήνες που οι επαναστάτες κράτησαν ζωντανή την εξέγερση στο βόρειο άκρο της παλαιάς ρωμιοσύνης, στήνοντας λαμπρά τρόπαια θυσίας στο Δραγατσάνι, στο Σκουλένι και στη μονή Σέκου, ήταν αρκετοί για να στερεωθεί η Επανάσταση στην Πελοπόννησο και να εδραιωθεί πραγματική αίσθηση εμπόλεμης κατάστασης στη διεθνή κοινή γνώμη.

Επανάσταση στη Μικρή Βλαχία

Τα γεγονότα στις Ηγεμονίες άρχισαν στις 17 Ιανουαρίου 1821, όταν ο ντόπιος οπλαρχηγός Θεόδωρος Βλαδιμηρέσκου (πρώην αξιωματικός του ρωσικού στρατού), μετά από συνεννόηση με τον Αλέξ. Υψηλάντη, κήρυσσε την Επανάσταση στη Μικρή Βλαχία. Το επέτασσαν οι παμβαλκανικές φιλοδοξίες αλλά και η υπαρκτή (με όλους τους φόβους) επιθυμία της απελευθέρωσης να γίνει από τις παραδουνάβιες ηγεμονίες η αρχή, παρ’ ότι οι ντόπιοι πληθυσμοί δεν είχαν τα καλύτερα αισθήματα για τους Φαναριώτες άρχοντες. Η εξέγερση αυτή, η ανοιχτή σύγκρουση Αλή πασά-Πύλης και η διαρροή προς τους Τούρκους σοβαρότατων πληροφοριών για τις προετοιμασίες των Φιλικών και την επικείμενη γενική εξέγερση επιτάχυναν τις εξελίξεις και ώθησαν τον Υψηλάντη να επισπεύσει την έναρξη της Επανάστασης. Η τελική απόφαση ελήφθη στο Κισνόβιο στις 16 Φεβρουαρίου. Πέντε ημέρες αργότερα, στις 21 Φεβρουαρίου, δόθηκε η πρώτη μάχη του Αγώνα στο Γαλάτσι, όπου ο Βασίλειος Καραβιάς ανάγκασε την τουρκική φρουρά, μετά από σκληρή μάχη, να συμπτυχθεί προς τη Βραΐλα.

Απόγευμα της 22ας Φεβρουαρίου ο Υψηλάντης διέβη τον Προύθο και εισήλθε στη Μολδαβία ελπίζοντας ενδόμυχα σε ρωσική βοήθεια και βαλκανικό ξεσηκωμό ή τουλάχιστον στη μη παροχή ρωσικής αδείας για είσοδο τουρκικών στρατευμάτων στις Ηγεμονίες. Την επόμενη ημέρα, με προκήρυξη, ανήγγελλε προς το έθνος των Μολδαβών ότι άπασα η Γραικία ύψωσεν τας σημαίας ζητούσα την ελευθερίαν της και στις 24 Φεβρουαρίου 1821 (ημέρα που θα έπρεπε να εορτάζεται η παλιγγενεσία, αν δεν ταυτιζόταν η Επανάσταση με την έκρηξή της στη Νότια Ελλάδα, για λόγους ιδεολογικούς που φανερώνουν τη νοοτροπία του εξαρτημένου μικροελλαδισμού) εκδόθηκε στο στρατόπεδο του Ιασίου η περίφημη προκήρυξη Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.

«Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», Κώστας Χατζηαντωνίου, εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 28-29.