Γεννήθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας

11/2/1776: Γεννήθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της νεοσύστατης Ελλάδας.

***

Η άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια τον Ιανουάριο του 1828, εννέα μήνες μετά την εκλογή του, οδήγησε την Επανάσταση σε νέα ισχυροποίηση και άνοιξε το δρόμο στην τελική της επικράτηση, με τη διεθνή αναγνώριση της Ελλάδας το Φεβρουάριο του 1830 ως ανεξάρτητου κράτους. Ο Καποδίστριας συγκρότησε μια κυβέρνηση με κύρος, οργάνωσε την κεντρική και την επαρχιακή διοίκηση, ανασύνταξε το στρατό, αποκατέστησε την τάξη, αντιμετώπισε το οξύ οικονομικό πρόβλημα και προώθησε την τελική επικράτηση του Αγώνα με πολεμικές και διπλωματικές επιτυχίες.

Aρχιτέκτονας της ευρωπαϊκής ειρήνης

Πεπειραμένος πολιτικός και διπλωμάτης με πίστη κι αυταπάρνηση, εύστροφος, ευγενής, ευπροσήγορος αλλά και αποφασιστικός, είχε μια σπουδαία σταδιοδρομία ως υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας. Δίκαια ονομάστηκε αρχιτέκτονας της ευρωπαϊκής ειρήνης ενός αιώνα (1815-1914). Με οξεία εθνική συνείδηση και με ευρωπαϊκό «αέρα», ήταν ο μόνος που μπορούσε να επιβάλει την αναγκαία εθνική ενότητα στις τάξεις, τις φράξιες και τις φιλοδοξίες που καταδυνάστευαν την πατρίδα. Δεν έσπευσε να αποδεχθεί την εκλογή πριν διερευνήσει τις προθέσεις των Δυνάμεων και πριν εξασφαλίσει ρωσογαλλική υποστήριξη και τουλάχιστον αγγλική ανοχή. Ο λαός τον υποδέχθηκε ως σωτήρα κι οι αντιμαχόμενες φρουρές Παλαμηδίου και Ακροναυπλίας δήλωσαν αμέσως υποταγή. Αποθεωτική ήταν η υποδοχή μετά το Ναύπλιο και στην Αίγινα, προς ευφροσύνην όλου του λαού και μελαγχολίαν μόνον μερικών προκρίτων, όπως σημειώνει ο Κασομούλης.

Η στρατιωτική κατάσταση ήταν τραγική. Η Στερεά Ελλάδα είχε υποκύψει στον Κιουταχή, ο Ιμπραήμ κατείχε το μεγαλύτερο τμήμα της Πελοποννήσου, η πειρατεία οργίαζε στο Αιγαίο. Ο κίνδυνος να περιληφθεί στο νέο ελληνικό κράτος ένας πολύ περιορισμένος εδαφικός χώρος ήταν σαφής. Η κυβέρνηση ήλεγχε μερικά νησιά, την Ελευσίνα και τα Μέγαρα, ενώ στα υπόλοιπα ελεύθερα εδάφη η εξουσία ανήκε στους προκρίτους. Το έθνος είχε σχεδόν εξαντληθεί από τον επταετή αγώνα, ειδικά μετά τις καταστροφές των εμφυλίων και τη δράση του Ιμπραήμ. Η διοίκηση είχε παραλύσει, η αυθαιρεσία ήταν καθεστώς. Έπρεπε λοιπόν να υπάρξει κατ’ αρχήν κράτος, ενότητα διοίκησης, ασφάλεια ζωής και περιουσίας, ανοικοδόμηση, άμεση αναδιοργάνωση του στρατού, περίθαλψη των αναπήρων, των θυμάτων και των προσφύγων.

Ο Καποδίστριας απέφυγε, αν και του προτάθηκε, να εγκαθιδρύσει δικτατορικό καθεστώς. Συγκάλεσε αμέσως Εθνική Συνέλευση και συγκέντρωσε τη νομοθετική εξουσία, την οποία θα ασκούσε με τη βοήθεια του 27μελούς Πανελληνίου, ενός ειδικού γνωμοδοτικού οργάνου. Ο γραμματέας της Επικρατείας θα προσυπέγραφε μαζί με τον κυβερνήτη τα ψηφίσματα και την αλληλογραφία.

Κώστας Χατζηαντωνίου, «Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 102-103