Η Βάσω Σπηλιοπούλου στο «Εργαστήρι του συγγραφέα» | Fractal

Η συγγραφέας Βάσω Σπηλιοπούλου, για τη συλλογή διηγημάτων της «Κόκκινο κουκούλι» (εκδόσεις Ιωλκός, 2023), στο «Εργαστήρι του συγγραφέα» του Fractal.

 

Η Βάσω Σπηλιοπούλου στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

Δυσκολίες της ενηλικίωσης

Τα διηγήματα του βιβλίου «Κόκκινο κουκούλι» έχουν να κάνουν με τις δυσκολίες της ενηλικίωσης. Αυτό είναι το κυρίως θέμα που τα διατρέχει όλα σαν νήμα. Οι ήρωες και οι ηρωίδες είναι άνθρωποι που επιθυμούν να απεγκλωβιστούν από μια παρατεταμένη παιδική ή εφηβική ηλικία. Επιθυμούν να απελευθερωθούν από μια ασφυκτική αγκαλιά, όπως είναι και ο τίτλος ενός από τα διηγήματα, να συγκροτήσουν μια ενήλικη ταυτότητα. Δηλαδή, να ορίζουν αυτοί οι ίδιοι την πορεία τους. Φυλακισμένοι όμως σε συνθήκες ζωής που στις περισσότερες περιπτώσεις επέλεξαν οι ίδιοι, δεν το καταφέρνουν, από αδράνεια, φόβο ή προκατάληψη, είτε από αδυναμία να αντισταθούν στη θέληση των γονέων τους. Οι προσπάθειες απεγκλωβισμού σχεδόν πάντα καταλήγουν σε αποτυχία, κι εκείνοι μοιάζουν με μεταξοσκώληκες που πασχίζοντας να βγουν από το κουκούλι τους και να γίνουν πεταλούδες σκίζουν τα φτερά τους, κομματιάζουν το σώμα τους και ματώνουν. Το κουκούλι βάφεται στο αίμα και γίνεται ένα ματωμένο κουκούλι.

 

«Κόκκινο κουκούλι»

Ένα «Κόκκινο κουκούλι», όπως είναι και ο τίτλος του πρώτου διηγήματος της συλλογής. Η Μερσίνα είναι παντρεμένη κι έχει παιδί, εντούτοις κυρίαρχο πρόσωπο στη ζωή της είναι ακόμα η μητέρα της. Είναι ενήλικη βιολογικά όχι όμως και ψυχολογικά. Καθηλωμένη στο ρόλο της καλής κόρης και ελλιπής ως μητέρα και σύζυγος αναβάλλει συνεχώς τα σχέδια και τα όνειρά της για ένα μέλλον που ίσως να μην έρθει ποτέ, ασφυκτιώντας σε μια καθημερινότητα που δυσκολεύεται να διαχειριστεί.

Το κουκούλι, που κανονικά είναι χώρος προστασίας και εκκόλαψης της ζωής, στη συλλογή διηγημάτων συμβολίζει το δυστοπικό περιβάλλον μιας οικογένειας που δεν επιτρέπει στη ζωή να αναπτυχθεί. Μιας δυσλειτουργικής οικογένειας που κακοποιεί τα μέλη της και δεν τα αφήνει να ενηλικιωθούν ομαλά, καθηλώνοντάς τα σε ρόλους, προκαλώντας τους τραύματα και εθισμούς.

Η ενηλικίωση, η μετάβαση δηλαδή από την εποχή της ανευθυνότητας στην εποχή της ευθύνης είναι πάντα μια δύσκολη και επώδυνη διαδικασία. Και οι χαρακτήρες των διηγημάτων αυτών λιποψυχούν όταν έρχεται η ώρα να αναλάβουν την ευθύνη του εαυτού τους και να αναμετρηθούν με την πραγματικότητα. Η ανάγκη να το κάνουν τους στοιχειώνει. Μα αντί να τολμήσουν να διακινδυνεύσουν μια ρήξη, κάνουν πίσω κι ας κινδυνεύουν να πεθάνουν από ασφυξία.

Σε κάποια διηγήματα το κουκούλι γίνεται ένα αμφίβολο καταφύγιο. Το άτομο αδυνατώντας να συνεχίσει την πορεία ενηλικίωσής του εγκλωβίζεται σε μια νοσηρή νοσταλγία, προσκολλάται στο παρελθόν του και θυσιάζει παρόν και μέλλον.

 

Πηγή: Fractal