Πρώτη μάχη στη Γάζα

26/3/1917: Τα βρετανικά στρατεύματα, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εμποδίζονται να προελάσουν στη Γάζα από 17.000 Τούρκους.

***

 

Είναι σίγουρα δύσκολο να βρούμε μια αληθοφανή εναλλακτική ιδέα για τη νίκη στο Δυτικό Μέτωπο. Καταρχάς τίποτα δε θα μπορούσε να είναι πιο πιθανό στο να διασφαλίσει μια νίκη των Γερμανών στη Γαλλία απ’ ό,τι η δέσμευση μεγαλύτερου αριθμού στρατευμάτων σε μια παρατεταμένη εκστρατεία εναντίον της Τουρκίας. Ούτε θα είχαν επιτευχθεί πολλά από ένα θρίαμβο των Βρετανών στην Καλλίπολη. Εκείνη που θα είχε επωφεληθεί κατά κύριο λόγο από αυτή τη στρατηγική θα ήταν η Ρωσία, η οποία θα ερχόταν ένα βήμα πιο κοντά στις βλέψεις που έτρεφε από καιρό, δηλαδή στο να θέσει υπό τον έλεγχό της την Κωνσταντινούπολη.

Η Μεγάλη Βρετανία θα είχε απλώς αποκτήσει το δικαίωμα να εφοδιάσει με δικά της έξοδα τη Ρωσία με περισσότερα όπλα μέσω των Στενών και κάθε άλλο παρά σίγουρο είναι ότι αυτό θα ήταν η βέλτιστη χρήση των βρετανικών πόρων. Στο μεταξύ, χωρίς να υπάρχουν αρκετοί Βρετανοί στρατιώτες για να τους ξελασπώσουν, οι Γάλλοι θα είχαν καταρρεύσει.

Στρατηγικοί κίνδυνοι

Στην πραγματικότητα, μπορούμε ακόμα να υποστηρίξουμε ότι κάθε μεγάλη ανάπτυξη βρετανικών στρατευμάτων σε άλλες περιοχές εμπεριείχε στρατηγικούς κινδύνους. Όχι μόνο στην Καλλίπολη, αλλά και στη Μεσοποταμία, τη Θεσσαλονίκη και την Παλαιστίνη. Τα κέρδη που αποκτήθηκαν σε θέατρα εκτός Ευρώπης αναμφίβολα αποδείχτηκαν χρήσιμα για τη διεύρυνση της αυτοκρατορίας κατά τη φάση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων. Αν όμως οι Γερμανοί είχαν κερδίσει τον πόλεμο στη Φλάνδρα και τη Γαλλία, τότε όλα τα στοιχήματα για τη Μέση Ανατολή θα είχαν πέσει έξω. 

Όσον αφορά στην καθαρά ναυτική στρατηγική ούτε αυτή θα είχε επιφέρει τη νίκη κατά της Γερμανίας. Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία έχασε τον πόλεμο στη θάλασσα, η ναυτική στρατηγική της Μεγάλης Βρετανίας αναμφισβήτητα απέτυχε να οδηγήσει τους Γερμανούς πολίτες σε λιμοκτονία ώστε να υποταχθούν, σύμφωνα πάντα με την αντίληψη που επικρατούσε. Όπως είδαμε, τα κυριότερα θύματα του αποκλεισμού στη Γερμανία ανήκαν σε κοινωνικά στρώματα που δεν ήταν ζωτικής σημασίας για την πολεμική προσπάθεια. Αν η Μεγάλη Βρετανία είχε πολεμήσει μόνο στη θάλασσα, θα είχε βρεθεί να κυριαρχεί μόνο στα κύματα γύρω από την Ευρώπη. Αν δεν υπήρχαν οι στρατιές που συγκρότησε ο Κίτσενερ, η Γερμανία θα είχε κερδίσει τον πόλεμο στην ξηρά.

Niall Ferguson, «Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος», εκδόσεις Ιωλκός, σελ. 546-547.